1393 / 8 / 3، 06:14 عصر
مستمری بازماندگان یکی از خدمات و حمایتهای سازمان تامین اجتماعی است که در صورت فوت بیمه شده یا مستمری بگیر سر پرست خانواده به بازماندگان واجد شرایط وی ، ارایه می شود.
شرایط لازم برای دریافت مستمری بازماندگان:
در صورت فوت مستمری بگیر بازنشسته یا از کار افتاده کلی به بازماندگان واجد شرایط وی مستمری تعلق خواهد گرفت.
در صورت فوت بیمه شده بر اثر حادثه ناشی از کار ویا بیماری حرفه ای ، بدون توجه به میزان سابقه پرداخت حق بیمه ،برای بازماندگان واجد شرایط وی، مستمری برقرار خواهدشد.
در صورت فوت بیمه شده براثر حادثه یا بیماری های عادی (غیر ناشی از کار ) ، حمایت از بازماندگان وی تابع شرایط خاصی است.
برخی از این شرایط عبارتند از:
بیمه شده فوت شده ای که در 10 سال آخر حیات خود حداقل حق بیمه یک سال را پرداخت کرده باشد ، مشروط بر آن که 90 روز حق بیمه در آخرین سال حیات او پرداخت شده باشد ، بازماندگانش مشمول دریافت مستمری می شوند .
در صورت عدم احراز شرایط فوق:
در صورتی که بیمه شده متوفی بیش از 20 سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد ، بازماندگانش مشمول دریافت مستمری قرار می گیرند.
در صورت فوت بیمه شده ای که تاریخ فوت وی پس از 10/5/1354 (تصویب قانون تامین اجتماعی ) واقع شده و بازماندگان وی تا تاریخ 20/11/86 (تاریخ تصویب قانون اصلاح تبصره 3بند3 ماده 80 قانون تامین اجتماعی ) به هر علت از مستمری یا غرامت مقطوع فوت بهره مند نشده باشند ، چنانچه بیمه شده متوفی دارای سابقه پرداخت حق بیمه بین ده تا بیست سال باشد،بازماندگان واجد شرایط وی استحقاق دریافت مستمری به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه (بدون الزام به رعایت ماده 111 قانون تامین اجتماعی ) و به نسبت سهام مقرر در ماده 83 قانون ( به منظور تسهیم مبلغ مستمری میان بازماندگان واجد شرایط ) را خواهند داشت .
چنانچه فوت بیمه شده متوفی از تاریخ 20/11/86 به بعد واقع شده باشد و دارای سابقه پرداخت حق بیمه بین یک تا ده سال نزد سازمان تامین اجتماعی باشد ، بازماندگان واجد شرایط وی به ازای هر سال سابقه پرداخت حق بیمه استحقاق دریافت غرامت مقطوع فوت معادل یک ماه حداقل دستمزد کارگر عادی در زمان فوت را به طور یک جا وبه نسبت سهام مقرر در ماده 83 قانون تامین اجتماعی را خواهند داشت.
شرایط برقراری مستمری برای بازماندگان بیمه شده یا مستمری بگیر مرد:
در صورت فوت مردان بیمه شده یا مستمری بگیرتحت پوشش بیمه تامین اجتماعی،بازماندگان آنان در صورت داشتن شرایط ذیل می توانند مستمری بازماندگان دریافت کنند:
عیال دائم بیمه شده متوفی مادام که شوهر اختیار نکرده است .چنانچه همسر متوفی، شوهر اختیار نماید (عقد دائم ) ، درصورت فوت شوهر دوم ، تحت شرایط خاصی ، مجدداً مستمری وی برقرار خواهد شد.
شایان ذکر است ، مستمری بگیران بازنشسته ویا از کار افتاده کلی زن مشمول مقررات قانون تامین اجتماعی در صورت احراز شرایط قانونی وبا رعایت سهام مقرر در ماده 83 قانون ، می توانند به عنوان همسر بیمه شده متوفی علاوه بر مستمری خود ، از مستمری بازماندگان نیز برخوردار شوند
فرزندان ذکور متوفی ، در صورتیکه سن آنان کمتر از هجده سال باشد یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته باشندیا به علت بیماری یا نقص عضو ،طبق نظر کمیسیون پزشکی (موضوع ماده 91 قانون تامین اجتماعی ) قادر به کار نباشد.
فرزندان اناث متوفی مادام که شغل و شوهر اختیار نکرده باشند
لازم به ذکر است ، در صورت فوت مادر و پدر که هر دو بیمه پرداز سازمان بوده اند ، فرزندان آنان می توانند با رعایت سایر شرایط از هر دو مستمری تواما استفاده نمایند.
پدر ومادر متوفی، در صورتیکه تحت تکفل وی بوده وسن پدر بیش از 60 سال و سن مادر بیش از 55 سال باشد یا به تشخیص کمیسیون پزشکی از کار افتاده باشندودر هر حال از سازمان مستمری دریافت ننمایند .
شرایط برقراری مستمری برای بازماندگان بیمه شده یا مستمری بگیر زن:
در صورت فوت زنان بیمه شده یا مستمری بگیر تحت پوشش تامین اجتماعی، بازماندگان آنان در صورت داشتن شرایط زیر می توانند مستمری بازماندگان دریافت کنند:
شوهر متوفی ، در صورتیکه تحت تکفل زن بوده وسن او از 60 سال بیشتر باشد یا طبق نظر کمیسیون پزشکی از کار افتاده کلی باشد ودر هر حال از سازمان مستمری دریافت ننماید.
فرزندان ذکور متوفی در صورتیکه سن آنان کمتر از هجده سال باشد ، یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته باشند یا به علت بیماری یا نقص عضو طبق گواهی پزشکی مربوطه قادر به کار نباشند.
فرزندان اناث متوفی مادام که شغل و شوهر اختیار نکرده باشند
لازم به ذکر است ، در صورت فوت مادر و پدر که هر دو بیمه پرداز سازمان بوده اند ، فرزندان آنان می توانند با رعایت سایر شرایط از هر دو مستمری تواما استفاده نمائید.
پدر ومادر متوفی، در صورتیکه تحت تکفل وی بوده وسن پدر بیش از 60 سال و سن مادر بیش از 55 سال باشد یا به تشخیص کمیسیون پزشکی از کار افتاده باشندودر هر حال از سازمان مستمری دریافت ننمایند
نحوه محاسبه میزان مستمری بازماندگان :
میزان مستمری بازماندگان عبارتست از 30/1(یک سی ام ) مزد یا حقوق متوسط بیمه شده ضربدر سنوات پرداخت حق بیمه ،مشروط بر این که این مبلغ از پنجاه درصد مزد یا حقوق متوسط ماهانه او کمتر و از صد در صد آن بیشتر نباشد . (منظور از مزد یا حقوق متوسط، جمع کل مزد یا حقوق بیمه شده که به ماخذ آن حق بیمه دریافت گردیده، ظرف هفتصد وبیست روز قبل از فوت تقسیم بر روزهای کاری ضربدرعدد30است)
چند نکته :
مجموع مستمری بازماندگان متوفی نباید از میزان مستمری استحقاقی تجاوز کند . هر گاه مجموع مستمری از این میزان تجاوز کند ، سهم هر یک از مستمری بگیران به نسبت تقلیل داده می شود ودر این صورت اگر یکی از آنان فوت شود یا شرایط دریافت مستمری را از دست دهد ، سهم بقیه بازماندگان به نسبت مشخص شده افزایش می یابد.
مستمری استحقاقی متوفی ،مستمری حین فوت اوست. در مورد بیمه شدگانی که براثر هر نوع حادثه یا بیماری فوت شوند، مستمری استحقاقی آنان معادل مستمری خواهدبود که برای بیمه شده از کار افتاده کلی برقرار می شود.
حمایت های قانونی سازمان تامین اجتماعی برای بازماندگان تنها منحصر به مستمری ماهیانه نیست . برخورداری از خدمات بهداشتی ودرمانی ، دریافت بن (کالابرگ) ،کمک هزینه مسکن ، کمک هزینه همسران متکفل فرزند، کمک هزینه اولاد وعیدی از دیگر خدماتی است که به بازماندگان بیمه شدگان ومستمری بگیران متوفی ارایه می شود .
حداقل مستمری بازماندگان آن دسته ار بیمه شدگان که فاقد شرایط مقرر در بند 3ماده 80 قانون بوده لیکن دارای سابقه پرداخت حق بیمه بین ده تا بیست سال بوده اند (چنانچه فوت آنان پس از 10/5/54 واقع شده و بازماندگان واجد شرایط آنان تا 20/11/86 به هر علت از مستمری یا غرامت فوت بهره مند نشده باشند ) طبق فرمول زیر محاسبه می شود :
حداقل دستمزد سال فوت*سنوات پرداخت حق بیمه
حداقل مستمری پرداختی=
30
بیمه شدگانی که فوت آنان قبل از تاریخ 20/11/86 واقع شده ، حداقل دستمزد سال 86 ملاک محاسبه می باشد
نکته : میزان کمک های جنبی از قبیل کمک هزینه حق اولاد ، کمک هزینه همسران متکفل فرزند ، عیدی ، کالابرگ و حق مسکن این دسته از مستمری بگیران همانند سایر بازماندگان خواهد بود .
نحوه سهمیه بندی مستمری بازماندگان:
سهم همسر متوفی معادل 50% کل مستمری استحقاقی است و چنانچه بیمه شده مرد دارای چند همسر دائم باشد مستمری بین آنها به تساوی تقسیم خواهد شد .
سهم هر فرزند متوفی معادل 25% مستمری استحقاقی است ودر صورتیکه فرزندان هم پدر و هم مادر خود را از دست داده باشند ، سهم آنان دو برابر این میزان خواهد بود .
سهم هر یک از پدر و مادر متوفی ، معادل 20% مستمری استحقاقی خواهد بود.
مدارک لازم برای برقراری مستمری بازماندگان :
گواهی فوت بیمه شده یا مستمری بگیر که از سوی سازمان ثبت احوال صادر شده باشد.
اصل و تصویر شناسنامه و کارت ملی متوفی و بازماندگان واجد شرایط
اصل و تصویر عقد نامه همسر متوفی
قیم نامه یا گواهی رشد
گواهی تحصیلی برای فرزندان پسر بالای 18 سال
صورتجلسه کمیسیون پزشکی در مورد ازکارافتادگی فرزندان یا پدر و مادرویا شوهر (در صورت لزوم)
مدارک کفالت پدرومادر
فرم درخواست برقراری مستمری بازماندگان (دریافت فرم)
تأئید مراتب حادثه توسط واحد اجرایی طبق ضوابط ومقررات ، در صورتیکه فوت بیمه شده در اثر حوادث ناشی از کارباشد
اصل وتصویرانحصاروراثت (ارائه این مدرک درابتدای برقراری مستمری الزامی نمی باشد اما لازم است حداکثر تا 9 ماه پس از تاریخ فوت ارائه گردد
منبع: سازمان تامین اجتماعی
شرایط لازم برای دریافت مستمری بازماندگان:
در صورت فوت مستمری بگیر بازنشسته یا از کار افتاده کلی به بازماندگان واجد شرایط وی مستمری تعلق خواهد گرفت.
در صورت فوت بیمه شده بر اثر حادثه ناشی از کار ویا بیماری حرفه ای ، بدون توجه به میزان سابقه پرداخت حق بیمه ،برای بازماندگان واجد شرایط وی، مستمری برقرار خواهدشد.
در صورت فوت بیمه شده براثر حادثه یا بیماری های عادی (غیر ناشی از کار ) ، حمایت از بازماندگان وی تابع شرایط خاصی است.
برخی از این شرایط عبارتند از:
بیمه شده فوت شده ای که در 10 سال آخر حیات خود حداقل حق بیمه یک سال را پرداخت کرده باشد ، مشروط بر آن که 90 روز حق بیمه در آخرین سال حیات او پرداخت شده باشد ، بازماندگانش مشمول دریافت مستمری می شوند .
در صورت عدم احراز شرایط فوق:
در صورتی که بیمه شده متوفی بیش از 20 سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد ، بازماندگانش مشمول دریافت مستمری قرار می گیرند.
در صورت فوت بیمه شده ای که تاریخ فوت وی پس از 10/5/1354 (تصویب قانون تامین اجتماعی ) واقع شده و بازماندگان وی تا تاریخ 20/11/86 (تاریخ تصویب قانون اصلاح تبصره 3بند3 ماده 80 قانون تامین اجتماعی ) به هر علت از مستمری یا غرامت مقطوع فوت بهره مند نشده باشند ، چنانچه بیمه شده متوفی دارای سابقه پرداخت حق بیمه بین ده تا بیست سال باشد،بازماندگان واجد شرایط وی استحقاق دریافت مستمری به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه (بدون الزام به رعایت ماده 111 قانون تامین اجتماعی ) و به نسبت سهام مقرر در ماده 83 قانون ( به منظور تسهیم مبلغ مستمری میان بازماندگان واجد شرایط ) را خواهند داشت .
چنانچه فوت بیمه شده متوفی از تاریخ 20/11/86 به بعد واقع شده باشد و دارای سابقه پرداخت حق بیمه بین یک تا ده سال نزد سازمان تامین اجتماعی باشد ، بازماندگان واجد شرایط وی به ازای هر سال سابقه پرداخت حق بیمه استحقاق دریافت غرامت مقطوع فوت معادل یک ماه حداقل دستمزد کارگر عادی در زمان فوت را به طور یک جا وبه نسبت سهام مقرر در ماده 83 قانون تامین اجتماعی را خواهند داشت.
شرایط برقراری مستمری برای بازماندگان بیمه شده یا مستمری بگیر مرد:
در صورت فوت مردان بیمه شده یا مستمری بگیرتحت پوشش بیمه تامین اجتماعی،بازماندگان آنان در صورت داشتن شرایط ذیل می توانند مستمری بازماندگان دریافت کنند:
عیال دائم بیمه شده متوفی مادام که شوهر اختیار نکرده است .چنانچه همسر متوفی، شوهر اختیار نماید (عقد دائم ) ، درصورت فوت شوهر دوم ، تحت شرایط خاصی ، مجدداً مستمری وی برقرار خواهد شد.
شایان ذکر است ، مستمری بگیران بازنشسته ویا از کار افتاده کلی زن مشمول مقررات قانون تامین اجتماعی در صورت احراز شرایط قانونی وبا رعایت سهام مقرر در ماده 83 قانون ، می توانند به عنوان همسر بیمه شده متوفی علاوه بر مستمری خود ، از مستمری بازماندگان نیز برخوردار شوند
فرزندان ذکور متوفی ، در صورتیکه سن آنان کمتر از هجده سال باشد یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته باشندیا به علت بیماری یا نقص عضو ،طبق نظر کمیسیون پزشکی (موضوع ماده 91 قانون تامین اجتماعی ) قادر به کار نباشد.
فرزندان اناث متوفی مادام که شغل و شوهر اختیار نکرده باشند
لازم به ذکر است ، در صورت فوت مادر و پدر که هر دو بیمه پرداز سازمان بوده اند ، فرزندان آنان می توانند با رعایت سایر شرایط از هر دو مستمری تواما استفاده نمایند.
پدر ومادر متوفی، در صورتیکه تحت تکفل وی بوده وسن پدر بیش از 60 سال و سن مادر بیش از 55 سال باشد یا به تشخیص کمیسیون پزشکی از کار افتاده باشندودر هر حال از سازمان مستمری دریافت ننمایند .
شرایط برقراری مستمری برای بازماندگان بیمه شده یا مستمری بگیر زن:
در صورت فوت زنان بیمه شده یا مستمری بگیر تحت پوشش تامین اجتماعی، بازماندگان آنان در صورت داشتن شرایط زیر می توانند مستمری بازماندگان دریافت کنند:
شوهر متوفی ، در صورتیکه تحت تکفل زن بوده وسن او از 60 سال بیشتر باشد یا طبق نظر کمیسیون پزشکی از کار افتاده کلی باشد ودر هر حال از سازمان مستمری دریافت ننماید.
فرزندان ذکور متوفی در صورتیکه سن آنان کمتر از هجده سال باشد ، یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته باشند یا به علت بیماری یا نقص عضو طبق گواهی پزشکی مربوطه قادر به کار نباشند.
فرزندان اناث متوفی مادام که شغل و شوهر اختیار نکرده باشند
لازم به ذکر است ، در صورت فوت مادر و پدر که هر دو بیمه پرداز سازمان بوده اند ، فرزندان آنان می توانند با رعایت سایر شرایط از هر دو مستمری تواما استفاده نمائید.
پدر ومادر متوفی، در صورتیکه تحت تکفل وی بوده وسن پدر بیش از 60 سال و سن مادر بیش از 55 سال باشد یا به تشخیص کمیسیون پزشکی از کار افتاده باشندودر هر حال از سازمان مستمری دریافت ننمایند
نحوه محاسبه میزان مستمری بازماندگان :
میزان مستمری بازماندگان عبارتست از 30/1(یک سی ام ) مزد یا حقوق متوسط بیمه شده ضربدر سنوات پرداخت حق بیمه ،مشروط بر این که این مبلغ از پنجاه درصد مزد یا حقوق متوسط ماهانه او کمتر و از صد در صد آن بیشتر نباشد . (منظور از مزد یا حقوق متوسط، جمع کل مزد یا حقوق بیمه شده که به ماخذ آن حق بیمه دریافت گردیده، ظرف هفتصد وبیست روز قبل از فوت تقسیم بر روزهای کاری ضربدرعدد30است)
چند نکته :
مجموع مستمری بازماندگان متوفی نباید از میزان مستمری استحقاقی تجاوز کند . هر گاه مجموع مستمری از این میزان تجاوز کند ، سهم هر یک از مستمری بگیران به نسبت تقلیل داده می شود ودر این صورت اگر یکی از آنان فوت شود یا شرایط دریافت مستمری را از دست دهد ، سهم بقیه بازماندگان به نسبت مشخص شده افزایش می یابد.
مستمری استحقاقی متوفی ،مستمری حین فوت اوست. در مورد بیمه شدگانی که براثر هر نوع حادثه یا بیماری فوت شوند، مستمری استحقاقی آنان معادل مستمری خواهدبود که برای بیمه شده از کار افتاده کلی برقرار می شود.
حمایت های قانونی سازمان تامین اجتماعی برای بازماندگان تنها منحصر به مستمری ماهیانه نیست . برخورداری از خدمات بهداشتی ودرمانی ، دریافت بن (کالابرگ) ،کمک هزینه مسکن ، کمک هزینه همسران متکفل فرزند، کمک هزینه اولاد وعیدی از دیگر خدماتی است که به بازماندگان بیمه شدگان ومستمری بگیران متوفی ارایه می شود .
حداقل مستمری بازماندگان آن دسته ار بیمه شدگان که فاقد شرایط مقرر در بند 3ماده 80 قانون بوده لیکن دارای سابقه پرداخت حق بیمه بین ده تا بیست سال بوده اند (چنانچه فوت آنان پس از 10/5/54 واقع شده و بازماندگان واجد شرایط آنان تا 20/11/86 به هر علت از مستمری یا غرامت فوت بهره مند نشده باشند ) طبق فرمول زیر محاسبه می شود :
حداقل دستمزد سال فوت*سنوات پرداخت حق بیمه
حداقل مستمری پرداختی=
30
بیمه شدگانی که فوت آنان قبل از تاریخ 20/11/86 واقع شده ، حداقل دستمزد سال 86 ملاک محاسبه می باشد
نکته : میزان کمک های جنبی از قبیل کمک هزینه حق اولاد ، کمک هزینه همسران متکفل فرزند ، عیدی ، کالابرگ و حق مسکن این دسته از مستمری بگیران همانند سایر بازماندگان خواهد بود .
نحوه سهمیه بندی مستمری بازماندگان:
سهم همسر متوفی معادل 50% کل مستمری استحقاقی است و چنانچه بیمه شده مرد دارای چند همسر دائم باشد مستمری بین آنها به تساوی تقسیم خواهد شد .
سهم هر فرزند متوفی معادل 25% مستمری استحقاقی است ودر صورتیکه فرزندان هم پدر و هم مادر خود را از دست داده باشند ، سهم آنان دو برابر این میزان خواهد بود .
سهم هر یک از پدر و مادر متوفی ، معادل 20% مستمری استحقاقی خواهد بود.
مدارک لازم برای برقراری مستمری بازماندگان :
گواهی فوت بیمه شده یا مستمری بگیر که از سوی سازمان ثبت احوال صادر شده باشد.
اصل و تصویر شناسنامه و کارت ملی متوفی و بازماندگان واجد شرایط
اصل و تصویر عقد نامه همسر متوفی
قیم نامه یا گواهی رشد
گواهی تحصیلی برای فرزندان پسر بالای 18 سال
صورتجلسه کمیسیون پزشکی در مورد ازکارافتادگی فرزندان یا پدر و مادرویا شوهر (در صورت لزوم)
مدارک کفالت پدرومادر
فرم درخواست برقراری مستمری بازماندگان (دریافت فرم)
تأئید مراتب حادثه توسط واحد اجرایی طبق ضوابط ومقررات ، در صورتیکه فوت بیمه شده در اثر حوادث ناشی از کارباشد
اصل وتصویرانحصاروراثت (ارائه این مدرک درابتدای برقراری مستمری الزامی نمی باشد اما لازم است حداکثر تا 9 ماه پس از تاریخ فوت ارائه گردد
منبع: سازمان تامین اجتماعی