1397 / 7 / 14، 02:04 عصر
محققین مرکز مونت-سینای توانسته اند از طریق فعال سازی سلول های بنیادی شبکیه، با موفقیت بینایی موش ها را احیا کنند، امری که تاکنون اتفاق نیافتاده است. این مطالعه می تواند با دستکاری توانایی بازسازی کنندگی و خودترمیمی سلول ها، مسیر جدیدی را برای درمان بیماری های نابینایی کننده باز کند.
به گزارش "انجمن حمایت ازبیماران چشمی آرپی،لبر و اشتارگات در ایران" به نقل از Stemcellportal، در گورخرماهی، سلول های گلیالی مولر(MGs) به عنوان منبعی از سلول های بنیادی شبکیه می توانند نورون های شبکیه ای از دست رفته را جایگزین کرده و بینایی را احیا کنند. در پستانداران، سلول های گلیالی مولر بعد از این که گیرنده های نوری از دست می روند، قابلیت بازسازی کنندگی ندارند و بنابراین آسیب شبکیه به خودی خود ترمیم نمی شود. به همین دلیل، در بیماران مبتلا به بیماری هایی مانند تخریب ماکولا و رتینیت پیگمنتوزا که سلول های شبکیه کشته می شوند، پیشرفت بیماری اغلب غیر قابل بازگشت است. به همین دلیل محققین امیدوارند که بتوانند تا حدی سلول های گلیالی مولر را مجددا فعال کنند و بینایی را باز گردانند.
در این راستا، تیمی از محققین یک انتقال ژن دو مرحله ای را برای بازبرنامه ریزی سلول های گلیالی مولر موش ها نابینا انجام دادند. ابتدا آن ها سلول های بنیادی خفته را به سلول های بنیادی فعال تبدیل کردند و در ادامه از یک رویکرد انتقال ژن برای کمک به تبدیل کردن سلول های بنیادی به سلول های گیرنده نوری استوانه ای استفاده کردند. این سلول های گیرنده نوری استوانه ای، فراوان ترین نوع سلول های شبکیه هستند که در حس کردن نور در شبکیه نقش دارند. در ادامه این سلول ها، این سیگنال نوری را به سایر سلول ها منتقل می کنند و در نهایت این سیگنال ها به مغز منتقل شده و در کورتکس بینایی مغز پردازش می شوند. بعد از این بازبرنامه ریزی دو مرحله ای، محققین دریافتند که گیرنده های نوری استوانه ای جدیدا شکل گرفته می توانند با ساختار شبکیه از قبل موجود، یکپارچه شده و منجر به احیای ساختار و در نتیجه بینایی می شوند. چهار تا شش هفته بعد از بازبرنامه ریزی، موش های نابینا قادر بودند نور را حس کنند و بینایی شان را بدست آورند. هر چند بینایی این موجودات تا حدی احیا شد اما محققین نتوانستند درجه بهبودی را اندازه گیری کنند و براین این امر نیاز به انجان تست های بیشتری است.