: ریختن آب، روی سر مانع گرمازدگی نمی شود

[صدف]

رئیس انجمن علمی گیاهان دارویی گفت: ریختن آب، روی سر مانع گرمازدگی نمی شود بلکه سبب سردرد افراد هم می شود.محمدباقر رضایی  افزود:اما خنک کردن پاها با آب در جلوگیری از گرمازدگی موثر و اولین اقدام برای رفع گرمازدگی، شست وشوی پاها با آب خنک است.وی تصریح کرد:برای مقابله با گرمازدگی از گرفتن دوش آب سرد باید خودداری کرد، این موضوع می تواند عوارض نامطلوبی بدنبال داشته باشد.

رئیس انجمن علمی گیاهان دارویی با اشاره به اینکه شرایط گرمازدگی در سنین مختلف از جمله نوزادان، جوانان و سالخوردگان متفاوت است، گفت: گرمازدگی در کلان شهرها مانند تهران معمولا همراه با استرس است و موضوعاتی مانند ترافیک، می تواند تعرق بدن را بیشتر کند که این موضوع سبب افزایش عوارض گرمازدگی خواهد شد.

**عرقیات و اسانس های گیاهی مرهمی بر گرمازدگی

رضایی افزود: دم نوش های گیاهی مانند به لیمو، گل گاوزبان به دلیل داشتن خاصیت آرامش بخش بودن ، می توانند در این زمینه موثر باشند.

وی، ایجاد التهاب و ابتلا به اسهال از جمله عوارض گرمازدگی اعلام کرد که فرد گرمازده می تواند به آن ابتلا شود. همچنین به دلیل مصرف کم آب، ایجاد سنگ کلیه در این افراد می تواند افزایش پیدا کند.

رئیس انجمن علمی گیاهان دارویی خاطرنشان کرد: عرقیات گیاهی مانند بیدمشک، بهارنارنج، گلاب، کاسنی، شاتره و نعناع برای جلوگیری از گرمازدگی یا برطرف کردن عوارض آن، مفید و موثر است.

رضایی اظهار کرد: تعریق زیاد یکی از عوارض گرمازدگی است که از این طریق آب بدن به طور چشمگیری کاهش می باید که با استفاده شربت های گیاهی مانند تخم شربتی، خاکشیر، سکنجبین و قدومه ظرفیت نگهداری آب در بدن افزایش می دهند و در نتیجه تعریق به کندی انجام می شود.

وی اظهار کرد: مصرف اسانس های گیاهی مانند رزماری، گل بنفشه و محمدی می تواند حالت تهوع و سرد درد ناشی از گرمازدگی را در افراد گرمازده کاهش دهد.

رئیس انجمن علمی گیاهان دارویی، مصرف سکنجبین و کاهو را نیز برای جلوگیری از گرمازدگی مناسب دانست و گفت: مصرف آنها علاوه بر کمک به فعالیت مناسب دستگاه گوارش، راهکاری صحیح برای مقابله با این عارضه است.

رضایی، مصرف دوغ و ماست را برای مقابله با گرمازدگی بسیار موثر اعلام کرد و گفت: مصرف خیار با ماست یا سکنجبین برای این کار موثر و مفید است.

وی همچنین ، تعریق زیاد را سبب از بین رفتن بخشی از املاح بدن مانند سدیم، منزیم، کلسیم و پتاسیم دانست که با مصرف مقداری نمک، می توان آنها را جایگزین کرد.

** پیشگیری از گرمازدگی با ترکیبات غذایی و گیاهی

دکتر علیرضا عباسیان ریالمعاون تعالی دفتر طب سنتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم گفت: برخی از ترکیبات غذایی و گیاهی با ذخیره آب در بدن می تواند از بروز گرمازدگی جلوگیری کند.

عباسیان اظهار کرد: برخی از محصولات کشاورزی مانند کاهو و تعدادی از میوه ها مانند آلو ، شلیل و هلو کمک می کند تا مایعات خوبی به بدن برسد و این کار می تواند جلوی گرمازدگی را بگیرد.

وی از مردم تقاضا کرد در معرض تابش شدید آفتاب از ورزش کردن خودداری کنند؛ ضمن اینکه به نظر می رسد پیاده روی یا ورزش به مدت طولانی و در فضای باز برای افرادی که در مناطق گرمسیری مانند هرمزگان و خورستان زندگی می کنند ،علاوه بر اینکه فایده ای نداشته باشد به بدن هم آسیب برساند.

معاون تعالی دفتر طب سنتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: افراد گرمازده بهتر است به صورت تدریجی مایعات کمی خنک مصرف کنند و این کار یک دفعه و سریع نباید انجام شود که ممکن است به فرد آسیب برسد.

وی تاکید کرد: این مایعات به هیچ وجه نباید شیرین باشد اما مصرف مقداری نمک هم می تواند مفید باشد. بهتر است بدن فرد گرمازده را با پارچه های خیس خنک، مرطوب کنیم و مناسب است که این کار در سایه و زیر باد خنک انجام شود.

عباسیان برلزوم تدابیر لازم برای رفع گرمازدگی اشاره کرد و گفت: اگر مجبور به فعالیت در فضای آزاد فعالیت هستیم باید شرایط را طوری فراهم کنیم که آسیبی نبینیم.

وی اختلال هوشیاری را یکی از عوارض گرمازدگی بیان کرد و ادامه داد: اگر فردی دچار این علائم شد باید در اسرع وقت به مراکز درمانی منتقل شود تا اقدامات درمانی لازم برروی وی انجام شود.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: در صورتی که فرد، علائم خطرناک این عارضه را نداشت و در خانه تحت مداوا قرار گرفت و بهبود یافت، باید یک شبانه روز استراحت کند و در این مدت در معرض تابش نور خورشید قرار نگیرد.

عباسیان تاکید کرد که در مورد افراد بیمار موضوع تا حدودی متفاوت است و آنها باید بیشتر مراقب خود باشند تا دچار عارضه گرمازدگی نشوند.

** گرما زدگی

بدن انسان بطور عادی، دارای یک مکانیسم تنظیمی گرمایی است ک در این خصوص به برهم خوردن تعادل در این مکانیسم به نحوی که درجه حرارت بدن بطور غیرعادی بالا رود، گرمازدگی می گویند.

** علائم

بالا رفتن دمای هوا موجب افزایش تبخیر آب بدن می شود و همراه با این تبخیرات، الکترولیت های سدیم و پتاسیم که جزو مواد ضروری بدن هستند نیز از بدن انسان خارج می شوند.

تبخیر بیش از حد آب از بدن به علت گرمای زیاد، سبب کاهش فشارخون می شود و در نتیجه خون به موقع به کلیه ها و مغز نخواهد رسید.هنگامی که خون به مقدار کافی و در زمان مناسب به کلیه ها نرسد، میزان ادرار کهش و مقدار سم های اوره و کراتین دربدن افزایش می یابد ؛ فرد در صورت زنده ماندن، دچار نارسایی حاد کلیه خواهد شد که باید به طور مداوم دیالیز شود.

فرد درصورت پایین آمدن فشارخون و نرسیدن خون به مغزش ، دچار سرگیجه می شود و در این صورت فرد گرمازده با بی هوشی نیمه کامل بر زمین خواهد افتاد. در صورت عدم تشخیص یا انجام ندادن مراقبت های لازم، احتمال بروز عوارض و حتی مرگ و میر در این افراد بالاست.

اختلال در هوشیاری، دمای بالای بدن ( گاه تا 41 درجه )، سردرد، گرفتگی عضلات، پوست خشک و داغ، تهوع یا استفراغ، تشنج، اختلالات در ریتم قلب، اختلال در تکلم و گاه هزیان، رنگ پریدگی و افت فشار خون، نبض ضعیف و کاهش حجم ادرار از جمله علائم گرمازدگی است.