1395 / 3 / 14، 10:13 صبح
مصرف داروهای بدون نسخه میتواند خطراتی به همراه داشته باشد، خصوصا اگر بخواهید خودتان را با بیش از چند دارو درمان کنید. تحقیقات نشان میدهد حتی افرادی که به دقت نوشتههای روی برچسب داروها را میخوانند برخی مشکلات پنهان این مسئله را تشخیص نمیدهند؛ مشکلاتی مانند مصرف توأمان داروهای بدون نسخه با ترکیبات فعالِ مشابه. سعی کنید وقتی میخواهید اقدامات لازم را برای سلامتتان انجام دهید، نکات ایمنی مربوط به مصرف دارو را رعایت کنید. در اینجا به نکات مهمی پیرامون مصرف خطرناک توأمان داروها میپردازیم.
۱.زوج خطرناک: تایلنول و داروهای سرماخوردگیِ چندمنظوره
بسیاری از داروهای ترکیبی سرفه، سرماخوردگی و آنفولانزا حاوی استامینوفن هستند که باعث کاهش گلودرد، سردرد و انواع تبها میشود. اما سعی کنید در وهله اول از تایلنول استفاده کنید – که آن هم نوعی استامینوفن محسوب میشود – و البته فراموش نکنید که مصرفتان از روزی ۴ گرم دوز عادی آن فراتر نرود. خطر ناشی از مصرف توأمان این دو دارو: آسیب به کبد که در نهایت مستلزم پیوند بوده یا شما را خواهد کشت. (اگر ۷ گرم یا بیشتر در روز از آن استفاده کنید، خطر اُوردوز حاد وجود خواهد داشت، فراموش نکنید که حتی یک روز مصرف بیش از ۴ گرم از آن هم میتواند خطرناک باشد.)
به جایش از این دارو استفاده کنید: بهتر است روی نام دارو تمرکز کنید. استامینوفن را میتوان در قالب مسکّن در یک دسته و در قالب کاهنده تب در دسته دیگر طبقهبندی کرد، اما ترکیبات همان ترکیبات مشابه است. همچنین به علامتهای اختصاری استامینوفن مانند APAP ، AC و یا Acetam همراه با کلمه پاراستامول توجه کنید – در بیشتر کشورها استامینوفن را با این نامها خریداری میکنند.
۲.زوج خطرناک: هر نوع ترکیبی از ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپیرینداروهایی مانند Advil ، Aleve و Bayer در دسته داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) قرار میگیرند. چرا که نوع کارکرد آنها مشابه هم بوده و استفاده از بیش از یکی از آنها میتواند باعث افزایش بروز عوارض جانبی شود. این عوارض میتواند از تهوع ملایم تا خونریزی معدهرودهای شدید باشد.
به جایش از این دارو استفاده کنید: سعی کنید هر دارو را در دوره خاص خود استفاده کنید تا ببینید برای هر کدام از مشکلاتتان، کدام بهتر جواب میدهد. برای مثال ممکن است به مرور متوجه شوید که سردردتان با ایبوپروفن زودتر خوب میشود، در حالیکه ناپروکسن باعث تسکین درد عضلانی میشود. اما اگر بعد از استفاده از این داروها هنوز دچار مشکل بودید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
۳.زوج خطرناک: آنتیهیستامین و داروهای مربوط به حالت تهوعوقتی داروهای ضدحساسیت آنتیهیستامین مانند بنادریل را همراه با داروهایی که باعث کاهش حالت تهوع میشوند مانند درامیمین استفاده میکنید، حتما مراقب باشید. ترکیبات فعال مشابه آنها – یعنی دیفنهیدرامین برای قطع آبریزش بینی، سرخی چشمها و عطسه و دیمنهیدرامین برای کاهش حالت تهوع – میتواند حالت خوابآلودگی ناشی از این بیماریها را تشدید کند.
به جایش ازاین دارو استفاده کنید: اگر از داروهای آنتیهیستامین استفاده میکنید، به دنبال داروی ضدتهوعی باشید که سرگیجهآور نباشد و حاوی ترکیب فعالی به نام مسلیزین باشد.
۴.زوج خطرناک: داروی ضداسهال و مکملهای کلسیممحصولاتی که حاوی لوپرامید هستند مانند ایمودیوم باعث کاهش اسهال میشوند. اما مصرف آنها همراه با مکمل کلسیم ممکن است برایتان مشکلساز باشد. کلسیم باعث سفت شدن مدفوعتان میشود بنابراین ترکیب آن با یک داروی ضداسهال باعث ایجاد اختلال در سیستم معدهرودهایتان میشود.
به جایش از این دارو استفاده کنید: سعی کنید تا وقتی که مشکلات رودهتان کمی بهتر نشده از قرصهای کلسیم استفاده نکنید. حتی اگر پزشکتان آن را برایتان تجویز کرده، با چند روز نخوردن آنها مطمئنا در طولانیمدت دچار مشکلات استخوانی نخواهید شد.
۵.زوج خطرناک: چای کوهی و داروی سرفهمکمل گیاهی چایِ کوهی باعث کاهش و تسکین تشویش و افسردگی میشود. دکسترومتورفان که داروی رفع سرفه است باعث از بین رفتن سرفههای خشک و تکسرفههایتان خواهد شد. اما مصرف این دارو با داروهای دیگر مسبب بیماری خطرناکی به نام سندروم سروتینی خواهد شد. در واقع میزان زیاد سروتونین انتقالدهنده در دستگاه معدهرودهای شما تجمع پیدا میکند و منجر به تعرق، احساس سردرگمی و آشفتگی میشود، و به سختی قادر خواهید بود حرکاتتان را کنترل کنید و در موارد نادر حتی به مرگ هم منتهی میشود.
به جایش از این دارو استفاده کنید: نخست این مسئله را تعیین کنید که آیا نیاز است دکسترومتورفان استفاده کنید یا نه. اگر سرفه نمیکنید، به دنبال داروهای سرماخوردگی و سرفه نباشید. یعنی بهتر است فقط به دنبال دارویی باشید که باعث تسکین و کاهش علائم بیماری شود.فراموش نکنید که میتوانید سرفههای خود را با دستگاهِ بخار سرد، نوشیدنی آب فراوان و قطره سرفه کاهش دهید. خوردن نصف تا ۲ قاشق غذاخوری عسل پیش از خواب میتواند سرفههای نیمهشب را کاهش داده و کمکتان کند بهتر بخوابید.