بايدها و نبايدهای استفاده از قطره چشم

[سراج]

قطره های چشمی قادرند در معالجه بیماری ها یا رفع مشکلات چشمی بسیار مفید باشند. ولی مهم است که به خاطر داشته باشید که همه داروها می توانند عارضه جانبی داشته باشند. داروها، بیماری ها را معالجه می کنند، ولی می توانند بعضی وقتها مسئله ساز باشند. بسیاری از بیماری های چشمی را می توان با قطره ها درمان کرد. اغلب اثر داروها در چشم باقی می ماند و فقط مقدار کمی از آن به سایر نقاط بدن می رسد. بنابراین خطر کمی نسبت به داروهای خوراکی در ایجاد عوارض جانبی دارند. بعضی از عوارض قطره های چشمی، موضعی هستند بدین معنی که روی چشم اثر می کنند، ولی در تمامی بدن اثری ندارند. اما مانند هر گونه داروی دیگری، قطره های چشمی می توانند سلامتی شما از جمله سلامتی چشمانتان را به خطر بیندازند.

داروها را صحیح استفاده کنید

وقتی که پزشک دارویی را برایتان تجویز می کند، باید نکات مهم زیر را در نظر داشته باشید:

– مطمئن شوید که اسم دارو را می دانید. داروها همواره یک اسم ژنریک و یک اسم تجارتی دارند. اسم ژنریک را می توان با حروف ریز، زیر نام دارو پیدا کرد.

– مطمئن شوید که میزان دفعات مورد نیاز استفاده از دارو را می دانید.

– بروشور دارو که حاوی جزئیات درباره عوارض جانبی و تذکرات لازم می باشد را بخوانید. چنانچه سئوالی داشتید، با چشم پزشکتان تماس بگیرید.

– چنانچه هنگام استفاده از دارو، ناراحتی برایتان ایجاد شد، بلافاصله با چشم پزشکتان تماس بگیرید.
گاهی اوقات چشم پزشک می تواند داروی دیگری را تجویز کند یا از روش دیگری برای درمان استفاده کند. اما گاهی اهمیت قطره های چشمی به حدی است که ممکن است مجبور باشید بعضی از عوارض جانبی را در طی درمان تحمل کنید. شما می توانید بعضی از قطره های چشمی را بدون نسخه خریداری کنید، اما به یاد داشته باشید که حتی این قطره ها هم حاوی مواد دارویی هستند. قطره ها بایستی بر اساس تجویز پزشکتان و نوشته های بروشور دارو استفاده شوند

حساسیت ها

به یاد داشته باشید که هر گونه حساسیت دارویی را باید به پزشک اطلاع دهید. هر دارویی می تواند باعث ایجاد حساسیت شود، حتی قطره های ساده که احتیاج به نسخه ندارند، چون به هر حال حاوی مواد شیمیایی هستند. گاهی اوقات داروهایی هستند که ممکن است در گذشته برای شما مشکل آفرین بوده باشند. مهم است که هر گونه واکنش حساسیتی را که در گذشته داشته اید به پزشک بگویید. واکنش های حساسیتی نسبت به قطره های چشمی معمولا باعث ایجاد خارش ، ورم و ایجاد دانه های قرمز در اطراف چشم می شود. در صورت مشاهده هر یک از این عوارض متعاقب مصرف قطره های چشمی، حتما با چشم پزشک خود تماس بگیرید.

قطره های چشمی مورد استفاده در معاینه چشمی

– قطره های گشادکننده مردمک : چشم پزشک از قطره های چشمی برای گشاد کردن مردمک چشم شما استفاده می کند که بدینوسیله می تواند داخل چشم شما را ببیند. چون بعد از معاینه چشم و استفاده از دارو توسط پزشک، ممکن است رانندگی مشکل باشد، بهتر است بعد از معاینه چشم خودتان رانندگی نکنید.

– قطره های بی حس کننده: بی حس کننده ها، داروهای از بین برنده درد می باشند که چشم های شما را در عرض چند ثانیه بی حس می کنند. این قطره ها بایستی در مطب پزشک استفاده شوند و هرگز در خانه بکار نروند. استفاده مکرر از آنها می تواند به سطح چشم شما صدمات جدی بزند.

قطره های چشمی بدون نسخه

شما می توانید بعضی از قطره های چشمی را بدون نسخه خریداری کنید، اما به یاد داشته باشید که حتی این قطره ها هم حاوی مواد دارویی هستند. قطره ها بایستی بر اساس تجویز پزشکتان و نوشته های بروشور دارو استفاده شوند.

هر گونه علامتی که قطره ها ایجاد کنند، ممکن است واکنش حساسیتی باشد حتی قطره هایی بدون نسخه.

قطره اشک مصنوعی محلولی است برای مرطوب کردن چشم های خشک. شما می توانید آن را به میزانی که نیاز دارید استفاده کنید.

قطره های بدون ماده نگهدارنده برای افراد بدون حساسیت وجود دارند. قطره های ضد پرخونی و قرمزی چشم حاوی داروهایی هستند که قرمزی چشم ها را با منقبض کردن عروق برطرف می کنند. اگرچه این داروها باعث بهبود سلامتی چشم نمی شوند، اما این قطره ها از قرمزی چشم ها کم می کنند. معمولا اگر زیاد استفاده نشوند بی ضرر هستند.

چنانچه شما از این قطره ها مکررا استفاده کنید، ممکن است چشم های شما قرمزتر شده و با قطع دارو تحریک و قرمزی ایجاد کنند.

داروهای نیازمند نسخه

قطره های استروئید (کورتونی): این داروها بسیار قوی هستند و بایستی فقط با نظر پزشک مصرف شوند. استفاده از آن ها بدون نظر پزشک می تواند خطرناک باشد. وقتی که استروئیدها استفاده می شوند، توانایی چشم برای مقابله با عفونت ها و ترمیم صدمات کاهش می یابد. استفاده طولانی مدت از این قطره ها می تواند منجر به ایجاد آب سیاه یا آب مروارید و باعث از دست دادن دید شما شود. علیرغم این خطرات، فواید استفاده از استروئید ها در درمان بعضی بیماری ها مهم می باشد که بایستی به هرحال تجویز شوند. اسامی ژنریک استروئیدهای شایع عبارتند از:

– پردنیزولون
– دگزامتازون
– بتامتازون
– هیدروکورتیزون
– فلوئورومتولون
– مدریزون

قطره های درمان کننده عفونت: در صورتی که عفونتی داشته باشید که بتوان با داروهای خاص درمان کرد، ممکن است چشم پزشک این داروها را تجویز کند. قرمزی چشم لزوما به معنای وجود عفونت نیست. داروی خاصی وجود ندارد که بر روی تمامی عفونت ها موثر باشد. بعضی عفونت های چشم را نمی توان با هیچ کدام از داروهای فعلی درمان کرد. شما بایستی در عرض چند روز، بهبودی قابل توجهی بدست آورید. در صورتی که در حین استفاده از قطره، وضعیت چشم شما بدتر شد، با چشم پزشک تماس بگیرید.

قطره های درمان کننده گلوکوم (آب سیاه)

آب سیاه بیماری عصب چشمی و اغلب ناشی از افزایش فشار داخل چشم است. از آنجا آب سیاه چشم می تواند منجر به کاهش دید شود، قطره های چشمی برای کاهش فشار چشم مورد استفاده قرار می گیرند. بعضی از داروهای گلوکوم مانع ایجاد مایع بیش از حد داخل چشم می شوند. سایر داروها، خروج مایع را در چشم بیشتر می کنند. شما قطره های ضد آب سیاه را در چشم می ریزید، اما این داروها روی بقیه نقاط بدن شما هم اثر می کنند. چون این داروها مانع از دست دادن دید شما می شوند شما ممکن است مجبور باشید این عوارض جانبی را تحمل کنید.

مراقب عوارض جانبی باشید

*تنگ کننده های مردمک: آنها ممکن است باعث تاری دید، سردرد و حتی پارگی پرده شبکیه شوند. اگرچه پارگی پرده شبکیه نادر است، ولی چنانچه شما نقاط سیاه متحرک یا جرقه های نورانی دیدید، فورا با چشم پزشک تماس بگیرید.

*مسدودکننده های بتا: ممکن است باعث مشکلات تنفسی در کسانی که آسم یا تنگی نفس دارند شوند. از عوارض دیگر این داروها، کاهش یا بی نظمی ضربان قلب و افسردگی است. لازم است اگر بیماری آسم یا تنگی نفس دارید، به پزشکتان بگویید.

*اپی نفرین: ممکن است باعث افزایش یا نامنظمی ضربان قلب و یا افزایش فشار خون شوند.

چنانچه شما هر کدام از این اثرات جانبی را تجربه کردید، به چشم پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورتی که از قطره های ضد آب سیاه استفاده می کنید، در مراجعه به دیگر پزشک ها هم مدت مصرف را یادآوری کنید.