محققان کانادایی در حال تلاش برای شناخت پروتئین عامل نجات سلول‌های گیرنده نور شبکیه چشم هستند. یکی از مهمترین عوامل دخیل در نابینایی از بین رفتن نوعی پروتئین ناشناخته در حفظ سلامت و عملکرد سلول‌های گیرنده نور در شبیکه چشم انسان است، به طوری‌که کاهش سطح این پروتئین در شبکیه ارتباط مستقیمی با نابینایی دارد. به گزارش"انجمن آرپی لبر و اشتارگات در ایران" به نقل از بهارنیوز،سور واسانت رمورتی، محقق دانشگاه پزشکی مونترال اظهار کرد: عملکرد اجزاء درون سلولی مشابه قطعات یک خودرو است، چرا که وجود بنزین در باک برای حرکت موتور ضروری است، بنابراین پروتئین‌ها نیز برای عملکرد اختصاصی و کارایی صحیح سلول‌ها ضروری هستند.
وی در ادامه افزود: با توجه به اهمیت موضوع یعنی شناخت بهتر حس بینایی، تیم تحقیقاتی ما در تلاش برای شناخت بهتر سلول‌های بینایی و نحوه تاثیر این پروتئین حیاتی در بینایی هستند که امیدواریم در آینده نزدیک با شناخت بهتر و کارایی سلول‌های چشم بتوان برای درمان نابینایی اقدامی عملی انجام داد.

کد خبر: 81349899 (4282102) | تاریخ خبر: 23/07/1393 | ساعت: 13:2|

به مناسبت روز جهانی نابینایان؛

لزوم توجه به بیماری های چشمی در بدو تولد برای پیشگیری از نابینایی
تهران- ایرنا- رعایت اصول بهداشتی، تغذیه ای و کنترل های پزشکی در طول عمر به ویژه در دوران نوزادی و بدو تولد برای حفظ بینایی و پیشگیری از نابینایی بسیار حائز اهمیت است.
لزوم توجه به بیماری های چشمی در بدو تولد برای پیشگیری از نابینایی
طبق آمار ارایه شده، در حال حاضر حدود 50 میلیون نابینا در سراسر جهان وجود دارد و پیش بینی می شود تا سال 2020 میلادی این تعداد به 90 میلیون نفر برسد.

این آمار همچنین نشان می دهد که هشت دهم تا 1.2 درصد جمعیت کشورهای درحال توسعه از اختلالات بینایی رنج می برند این درحالی است که این نسبت در کشورهای پیشرفته نظیر آمریکا حدود نیم در صد است.

50 درصد نابینایان جهان مبتلا به بیماری چشمی آب مروارید (کاتاراکت) و 50 درصد بعدی به بیماری آب سیاه (گلوکوم)، تراخم، انکوسرکا (کوری رودخانه) و نابینایی های دوران کودکی مبتلا هستند.

با وجود نیم قرن تلاش برنامه ریزی شده برای کنترل نابینایی و عوامل آن، میزان نابینایان جهان در اثر افزایش و پیر شدن جمعیت و عوامل محیطی همچون بیماری، جنگ، سیل، زلزله، تصادفات و سوانح افزایش یافته است.

به گفته فاطمه رزاقی معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی خراسان جنوبی، آمار نابینایان، کم بینایان و معلولان چشمی در ایران در حال حاضر حدود 800 هزار نفر است؛ این درحالی است که بسیاری از این معلولیت ها قابل پیشگیری است و می توان از بروز آن جلوگیری کرد.

گفته می شود 50 درصد از افراد مبتلا به اختلالات بینایی، پیش از تولد و 50 درصد پس از تولد به این عارضه دچار می شوند.

متخصصان علم پزشکی معتقدند حدود 60 درصد اختلالات بینایی قابل درمان، 20 درصد آن قابل پیشگیری و تنها 20 درصد درحال حاضر غیرقابل درمان و پیشگیری است.

دکتر محمود جباروند رییس بیمارستان فارابی و فوق تخصص قرنیه در مورد لزوم توجه به اختلالات بینایی در بدو تولد نوزادان به خبرنگار علمی ایرنا گفت: افرادی که دچار نابینایی از بدو تولد هستند عصب بینایی آنها به طور کامل تکامل نیافته است یا دچار آب مروارید و کدورت های قرنیه هستند که سبب محرومیت از بینایی و عفونت های شدید چشمی در آنها می شود.



** آب مروارید

جباروند در مورد آب مروارید در دوران نوزادی اظهار کرد: برخی نوزادان با آب مروارید متولد می شوند و بینایی آنها محدود است که می توان با تشخیص به موقع با عمل جراحی این مشکل را برطرف و بینایی آنها را به حالت عادی برگرداند.

وی بر لزوم توجه والدین به بینایی فرزند خود و مراجعه به موقع به پزشکان تاکید کرد و گفت: درصورت مراجعه نکردن به موقع به پزشکان مربوطه، آب مروارید سبب تنبلی چشم و به تدریج بروز کم بینایی در نوزادان می شود.

جباروند گفت: اگر آسیب به عصب بینایی وارد شود، با علم چشم پزشکی امروز نمی توان هیچ اقدام مناسبی برای آنها انجام داد اما اگر آسیب به قرنیه وارد شده باشد، می توان آن را با جراحی برطرف کرد و بینایی را به فرد بازگرداند.

وی عوامل ژنتیکی، بروز بیماری های عفونی در مادران و مصرف برخی داروها در دوران بارداری را یکی از عوامل مستعدکننده کودک به ابتلا به عفونت های چشمی و آب مروارید مادرزادی دانست و افزود: از آنجایی که نوزادان در بدو تولد تحت معاینات چشم پزشکی قرار می گیرند، در صورت مشاهده کاهش بینایی به مراکز چشم پزشکی ارجاع داده و تحت عمل جراحی قرار می گیرند.

جباروند گفت: کودکانی که آب مروارید مادرزادی دارند باید هرچه سریعتر تحت عمل جراحی قرار گیرند چراکه حتی تاخیر یک هفته ای می تواند منجر به تنبلی چشم شود و بازگشت بینایی در این شرایط سخت تر خواهد شد.

وی تاکید کرد که والدین در بدو تولد باید نوزادان را تحت معاینه چشم پزشکی قرار دهند چراکه محرومیت های بینایی ناشی از آب مروارید ممکن است به تنبلی عصب چشم منجر شود و درصورتی که زمان طلایی درمان که هفته اول تولد است، طی شود، درمان آن سخت تر و بازگشت کامل بینایی میسر نمی شود.



** فشار چشم

رییس بیمارستان فارابی گفت: بالا بودن فشار چشم در کودکان سبب کم بینایی در آنها می شود؛ کودکانی که به دلیل بالا بودن فشار چشم دچار بیماری گلوکوم مادرزادی می شوند، در صورتی که به موقع درمان نشوند، عصب بینایی آنها آسیب می بیند و در نهایت بینایی خود را از دست می دهند.

جباروند افزود: نوزادانی که در دوران جنینی فشار چشم آنها بالا می رود، کره چشم آنها در اثر افزایش فشار چشم رشد بیشتری می کند که گاهی یک چشم و گاهی هر دو چشم را درگیر می کند.

وی تاکید کرد: این نوزادان نیز در بدو تولد باید به سرعت تحت عمل جراحی قرار گیرند تا فشار چشم آنها کنترل شود چراکه اگر فشار چشم آنها کنترل نشود، سبب آسیب عصب بینایی و از دست رفتن بینایی می شود اما اگر فشار چشم کنترل شود، بینایی آنها حفظ می شود.



** نابینایی در سالمندان

فوق تخصص قرنیه گفت: درصورتی که نابینایی در سالمندان به علت آسیب عصب بینایی رخ داده باشد، قابل برگشت نیست اما اگر در اثر بیماری های قرنیه یا آب مروارید ایجاد شده باشد، با عمل جراحی برطرف می شود.

جباروند افزود: بازگشت بینایی در افرادی که به شبکیه چشم آنها آسیب زیادی وارد شده است، ضعیف تر از افرادی است که دچار مشکلات قرنیه یا عدسی شده اند.

وی ادامه داد: افرادی که به دلیل فشارخون و چربی خون بالا، دیابت یا بیماری های قلبی عروقی گردش طبیعی خون در عصب بینایی آنها دچار اختلال می شود، دچار سکته های عصب بینایی می شوند و دید خود را به طور کامل از دست می دهند؛ بنابراین این گروه از افراد باید بیماری های زمینه ای خود را کنترل و از رژیم غذایی مناسب پیروی کنند.

به گفته جباروند، نابینایی در ایران بیشتر به دلیل آسیب های عصب بینایی رخ می دهد. همچنین برخی بیماری های ارثی می تواند روی شبکیه تاثیرگذار باشد و بیماری هایی مانند ماکولا را ایجاد کند.

در گذشته و از زمان تشخیص بیماری ها و آسیب های چشمی اینگونه تصور می شد که راه درمانی برای این بیماری ها وجود ندارد و افرادی که نابینا هستند همیشه باید نابینا بمانند؛ این درحالی است که محققان و پزشکان به مرحله ای از علم چشم پزشکی رسیده و پی برده اند که راه درمانی برای این بیماری ها به ویژه درمان نابینایی وجود دارد اما تا زمان قطعی شدن این روش ها و بکارگیری آنها بر روی انسان ها زمان طولانی باقی مانده است.

دکتر محمد ریاضی اصفهانی فوق تخصص شبکیه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار کرد: در حال حاضر علم چشم پزشکی دنیا در مقیاس آزمایشگاهی و آزمایش بر روی حیوانات به این نتیجه رسیده است که می توان با انجام اقداماتی بیماری های چشمی و نابینایی را برطرف کرد.

وی گفت: یکی از دستاوردهای علم جدید این است که می توان با خارج کردن ژن معیوب از چشم، ژن سالم را جایگزین آن کرد و بینایی را به فرد نابینا بازگرداند.

ریاضی افزود: همچنین این تحقیقات نشان می دهد که می توان سلول های بنیادی را جایگزین سلول های از بین رفته کرد.

وی به استفاده از وسایل کمک الکترونیکی اشاره کرد و گفت: این نیز یکی دیگر از روش های بازگشت بینایی است که طی آن برخی وسایل کمک الکترونیکی در داخل شبکیه یا روی شبکیه نصب می شود و با تحریک سلول های سالم چشم سبب بهتر شدن دید یا بازگشت بینایی می شود.

ریاضی ادامه داد: ممکن است تولید پروتئین ها و آنزیم هایی که در داخل بدن به طور طبیعی ایجاد می شود، به دلایلی دچار اشکال شود یا آنزیم هایی که تولید می شود کیفیت قبلی خود را نداشته باشد و سبب کم بینایی شود، بنابراین یکی از روش های رفع این مشکل جایگزین کردن این مواد از طریق تزریق یا استفاده از راه هایی است که منجر به ترشح کافی این مواد شود.

فوق تخصص شبکیه خاطر نشان کرد: این روش ها در مرحله آزمایشگاهی و بر روی حیوانات صورت گرفته و تنها برخی از آنها بر روی انسان ها نیز بررسی شده است اما در مرحله ابتدایی است و نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه دارد.

سازمان آموزشی، علمی، فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در سال 1950 میلادی، پانزدهم اکتبر مصادف با 23 مهرماه را به عنوان روز جهانی نابینایان (عصای سفید) نامگذاری کرد.

این سازمان و شورای جهانی نابینایان همچنین در همین سال قانون عصای سفید را به عنوان یک وسیله کمک حرکتی نابینایان بررسی و تصویب کرد.

عصای بلند پس از جنگ جهانی دوم به عنوان یک وسیله کمک حرکتی برای نابینایان ابداع شد. این عصا ابتکار جیمز بیگز عکاس شهر بریستول انگلیس بود که در اثر سانحه ای بینایی خود را از دست داده بود.

وی برای در امان بودن از خطر وسایل نقلیه با یک ابتکار تاریخی، عصایی به رنگ سفید به دست گرفت تا برای همگان به راحتی قابل دید باشد. به تدریج و در پی تصویب قانون عصای سفید، این وسیله به عنوان نشانه ای بین المللی برای شناخت نابینایان در جهان به رسمیت شناخته شد.