قابل توجه مهمانان بازدید کننده:
با اتخاذ تدابیر و ارائه اعلام شماره حساب بانکی که در ذیل به آن اشاره شده با حفظ ارزش ها و كرامات والای انسانی و تكیه بر مشاركت و همكاری نزدیك شما اعضاء و بازدیدکنندگان درحمایت وکمک به تأمین حداقل نیازهای اساسی این قشر کم بینا، نابینا وكم درآمد، ماراحمایت ویاری نمائید.
شماره حساب کارت شتاب بانک رفاه کارگران به شماره: 5894631500966528 به نام حاج آقا ابراهیمی وجوه خود را واریز نمائید.
««در صورت ثبت نام دراین انجمن حتما ازنام کاربری فارسی استفاده نمائید (انتخاب نام کاربری با زبان انگلیسی تائید و فعال نمیگردد) جهت تائید و فعال سازی نام کاربری خود با شماره 09389502752 بنام محسن سروش راس ساعت 10 الی 11صبح بجز روزهای تعطیل تماس حاصل نمائید.»»
ایمیل انجمن: FORUM.RPSIRAN.IR@GMAIL.COM
ارسال کننده: محسن سروش - 1395 / 12 / 23، 10:21 عصر - انجمن: اخبار پزشکی
- بدون پاسخ
دنیای پزشکی و توانمندی های پزشکان برای درمان بیماری های مختلف انسانی روز به روز شاهد پیشرفت های چشمگیری است که ضمن تأمین سلامت انسان ها، روش های نوینی را برای درمان بیماری ها فراهم می کند. در میان همه نوآوری هایی که در دهه های گذشته در بخش پزشکی رخ داده است، توانمندی و نوآوری های پزشکی لیزری را باید یکی از بی نظیرترین دستاوردهای این حوزه دانست.
پزشکی لیزری این روزها در بخش های مختلف تشخیص و درمان وارد شده است و به تقویت دامنه سلامت شهروندان کمک می کند. البته این حوزه به رغم همه فرصت ها با آسیب ها و کم لطفی هایی نیز درگیر است، که پرداختن به آنها خالی از لطف نیست. جدا از کشورهای پیشرفته جهان، پزشکی لیزری در کشور ایران نیز به لطف حضور برخی پزشکان حاذق و نیز مساعدت های دولتی و خصوصی گسترش یافته و البته از آسیب هایی که در سایر کشور متوجه این حوزه است نیز دور نمانده است. برای اطلاع کامل از دنیای پزشکی لیزری به ویژه توانمندی ها و مشکلات این بخش در ایران، با «دکتر رضا فکر آزاد» جراح و متخصص بیماری های لثه، فلوشیپ لیزر در دندانپزشکی و رئیس انجمن پزشکی لیزری ایران گفت و کردیم. آنچه در ادامه می خوانید، مشروح این گفت و گو است. -آقای دکتر ضمن عرض سلام، اگر ممکن است برای شروع مقدمه ای از تاریخچه دانش لیزر و نحوه ورود آن به حوزه پزشکی را مورد بحث قرار دهیم؟ بسیار خوب، من هم از شما به خاطر توجه به این مسئله مهم که به صورت مستقیم با سلامت شهروندان درگیر است، تشکر می کنم. واقعیت این است که انگیزه توجه و کشف تکنولوژی لیزر به سال 1916 باز می گردد که در آن سال «آلبرت انیشتن» نظریه برانگیختگی خود به خودی را مطرح کرد و تأکید کرد که با استفاده از دانش لیزر می توان اقدامات و کارهای خارق العاده ای را پیش برد. 44 سال بعد و به واسطه فعالیت های سایر اندیشمندان بحث های موجود در رابطه با لیزر ادامه یافت و در سال 1960 مقاله ای با موضوع برانگیختگی تابش منتشر و به دنبال آن دستگاه ابتدایی لیزر برای اولین بار ساخته شد. اینجا نکته ای که من تأکید دارم بگویم و در کشور ما کمتر به آن توجه شده است، این است که در سال 1961 یک دانشمند ایرانی به نام «دکتر علی جوان» که در شهریور ماه سال جاری فوت کرد و من معتقدم نام آورترین فیزیک دان ایرانی و حتی بزرگ تر از پرفسور حسابی بود، تنها لیزرگازی دنیا را کشف کرد و موجب یک تحول اساسی در این حوزه شد. امروزه اکثر دانشمندان جهانی که در حوزه لیزر پژوهش می کنند باور دارند که بخش زیادی از توانمندی های کنونی لیزر حاصل تلاش های این دانشمند ایرانی است؛ دانشمندی بزرگ که متأسفانه سه ماه پیش در گم نامی کامل فوت کرد. -اگر ممکن است پیش از ادامه مابقی بحث، در مورد «پرفسور علی جوان» بیشتر صحبت کنید؟ بله ببینید الان وقتی شما می توانید با تکنولوژی فیبر نوری حجم زیادی از اطلاعات را جابه جا کنید، این ها همه حاصل زحمات این دانشمند ایرانی است که در آمریکا انجام داده است. او تنها مخترع ایرانی است که در موزه مخترعین آمریکا و مکانی که مجسه افرادی مثل «توماس ادیسون» وجود دارد، مجسمه او نیز هست. -تکنولوژی لیزر و توسعه آن در دهه های گذشته از چه جایگاهی در برابر بقیه دانش ها و فن آوری ها برخوردار بوده است؟ برای اینکه به شما اهمیت و گستردگی پیشرفت ها در این حوزه را بگویم، کافی است بدانید از سال 1960 تا کنون یازده نفر از برندگان جایزه نوبل فیزیک بخاطر کشف های وابسته به لیزر، به این افتخار نائل شده اند. از لیزرهای ساده دستی که از آن ها به عنوان نشانه گذاری و علامت دهی استفاده می شود تا جنگ های ستارگان دهه های گذشته، در همه آنها از تکنولوژی لیزر استفاده شده و می شود. -در مورد پزشکی و نقش لیزر در توسعه این حوزه بفرمایید؟ در حوزه پزشکی اولین رشته ای که با لیزر کار خود را پیش برد، پزشکی چشم بود. دلیل این موضوع هم این بود که چشم به صورت یک حفره نوری است و تمام قوانین نوری در آن مستتر است و می توان از لیزر در آن به راحتی بهره برد. پس از آن در سال 1969 لیزر پزشکی در حوزه جراحی مورد استفاده قرار گرفت و در ادامه نیز لیزرهای پوستی برای درمان بافت نرم مورد استفاده قرار گرفت. این بهره برداری ها در دهه 80 ادامه یافت و لیزرهای قابل استفاده در بافت سخت مثل استخوان و بافت بسیار سخت دندان نیز به کمک پزشکان آمد. آنچه هم اکنون در دنیای پزشکی شاهدش هستیم، این است که دامنه استفاده از لیزر بسیار افزایش یافته و به سرعت نیز در حال پیشرفت است. -لطفاً در مورد جزئیات و نحوه استفاده از لیزر در بخش های مختلف پزشکی بگویید؟ اگرچه در جامعه ما تصور عمومی بیشتر حوزه و کاربرد لیزر را محدود به برداشتن خال و موهای زائد می کند، در هر رشته پزشکی استفاده از لیزر در 3 بخش دنبال می شود. بخش تشخیص بیماری یکی از این بخش ها است. با توانمندی هایی که لیزر در اختیار پزشکان گذاشته است به راحتی می توان با تاباندن اشعه های لیزر به بدن انسان بیمار، در روزهای ابتدایی ابتلا، انواع سرطان و ایدز را تشخیص داد. از تشخیص آسان و سریع پوسیدگی دندان تا مانیتور کردن مشکلات قلبی و عروقی و شناسایی علائم اولیه سرطان آن هم بدون هیچگونه حرارت، درد و تخریب می توان به عنوان حوزه استفاده از لیزر در بخش تشخیص اشاره کرد. -جدا از بحث تشخیص، در پزشکی چه استفاده هایی از لیزر می شود؟ همانطور که می دانید در صنعت هم اکنون از لیزر برای جوش دادن فلزهایی مثل طلا استفاده می شود. در مباحث تکنولوژی مثل رایانه و سیدی رایتر و.. نیز استفاده می شود. یکی از جذاب ترین بخش های پزشکی دیگر که از لیزر در آن استفاده می شود، شناسایی گروه خونی با لیزر است. به راحتی می توان با در اختیار داشتن تکه کوچکی از ناخن و یا تار موی یک فرد و تاباندن اشعه های لیزر به آن گروه خونی او را مشخص کرد و برای این کار اصلاً نیاز به خون فرد و روند پیچیده پیشین نیست. کاربرد دیگر لیزر در بخش برش قسمت های آسیب دیده بدن است. در جراحی معمولی جراح گاهاً به صورت دقیق نمی داند در برش هایش جاهای سلامت را میبرد یا هنوز بخش آسیب دیده باقی مانده است ولی با استفاده از تکنولوژی لیزر و تاباندن آن به قسمت آسیب دیده به خوبی مرزهای سلامت و آسیب مشخص می شود و کار برای برش آسان می شود. جالب آنکه جدا از مشخص شدن مرزها می توان برش را نیز با همین اشعه های لیزر انجام داد و از تیغ های برش فعلی که درصد خطا دارند نیز استفاده نکرد. -در مورد کشف سرطان، لیزر دقیقاً چه کمکی به پزشک می کند؟ ببینید محور کاربرد لیزر رنگ های متفات است. وقتی یک بخش از بدن دچار سرطان می شود، رنگ آن طبیعتاً با بخش های دیگر متفاوت می شود و حالا اگر توانی باشد که این تفاوت را به خوبی و با جزئیات مشخص کند، مشکل حل می شود. لیزر این امکان را به خوبی فراهم می کند. تصور کنید در داخل بدن فرد بیمار عارضه سرطان وجود دارد دستگاه لیزر را می توان از طریق دهان وارد بدن کرد و با تاباندن آن به راحتی بخش متفاوت را تشخیص و با همان لیزر اقدام به نابود کردن آن کرد. البته این همه توانمندی های استفاده از لیزر در پزشکی نیست و از آن برای شناسایی و درمان انواع بیماری های پوستی نیز استفاده می شود. -اشاره کوچکی به استفاده از لیزر برای برش قسمت های مختلف بدن در فرایند جراحی کردید، این موضوع چگونه انجام می شود؟ در بخش جراحی از لیزر به عنوان چاقوی لیزری نیز استفاده می کنند که قادر است باریکه های بسیار ریزی ایجاد کند. مثل جدا کردن یک تکه از قسمت دهان یا بزاق آن برای کشف بیماری که امرزو با کمک تکنولوژی لیزر قابل انجام و آنالیز است. -مسائلی که شما اشاره می کنید همگی گویای یک انقلاب در دانش پزشکی است، بفرمایید شرایط این توانمندی جدید در ایران چگونه است؟ متأسفانه نگاه غالب در کشور ما به بخش لیزر اقتصادی است و ابزار مربوط به پزشکی لیزری در انحصار است. جدا از این مشکل آن است که در کشور ما افراد بیشتر به دنبال آن کاربردهای لیزر می روند که دارای سود سرشار است. مثل درمان موهای زائد یا از بین بردن لکه های پوستی، حال اینکه این تکنولوژی فرصت های فراوانی برای کمک به سلامت انسان ها ایجاد کرده است.من تعجب می کنم که چرا در کشور ما به این کارهای با ارزش توجه نمی شود. حال آنکه از لیزر می توان حتی برای تغییر و یا اصلاح ژن انسان نیز استفاده کرد. -توانمندی های دیگری نیز در مورد استفاده از لیزر در دانش پزشکی وجود دارد؟ بله نکته جالبی که وجود دارد انتخابی عمل کردن لیزر در مقایسه با سایر ابزار جراحی و تشخیص است. برای مثال وقتی لیزر را بر بخشی از بدن که قصد دارید درمان را در آن انجام دهید، می تابانید می توانید این دستور را به آن بدهید که از میان بافت ها و قسمت های مختلف بدن به صورت انتخابی تنها بخش های مشخصی برای مثال استخوان را برش دهد. این شرایط در مورد تیغ و چاقوهای جراحی وجود ندارد و با آن ابزار ناگزیر همه بافت و استخوان ها بریده می شود. -آیا دستگاه های پزشکی لیزری در کشور ما به اندازه کافی وجود دارد؟ الان در کشور ما دستگاه های زیادی وارد شده است، اما در جای خود استفاده نمی شود چون دانش لیزر به اندازه کافی وجود ندارد. شرکت های خصوصی 10 هزار دستگاه وارد کرده اند که تنها هزارتا از آنها در اختیار متخصصان است و مابقی یعنی 9 هزار مورد دیگر در اختیار افراد غیر متخصص است. من معتقدم همانطور که در رانندگی اول باید رانندگی یاد گرفت بعد اتومبیل خرید، در این مورد هم باید اینگونه باشد که متأسفانه برعکس است. -در کشورهای توسعه یافته از پزشکی لیزری استفاده های دیگری نیز می کنند که در کشور ما وجود نداشته باشد؟ بله، لیزرهای کم شدت لیزرهایی هستند که اثرات ضد درد و ضد التهابی دارند. سیستم های این لیزر در ایران نیست و در روسیه و آمریکا وجود دارد. از این ابزار می توان برای تقویت قدرت بدنی و نیروی عضلات بدن بهره گرفت. من در یکی از سفرهایم به آمریکا متوجه شدم که آنها تلاش می کنند مطالعاتی را در کمیته های ضد دوپینگ برای تشخیص تقویت انرژی عضلات بدن با استفاده از لیزر انجام دهند. این نشان می دهد که هم اکنون برخی ورزشکاران با توانمندی لیزر به تقویت نیروی خود در مسابقات می پردازند. البته تا آنجا که من بررسی کردم به دلیل عدم وجود انفعال های شیمیایی هنوز امکان کشف این نوع دوپینگ وجود ندارد. -مطالعات جدید این حوزه چه آینده و فضایی را در این بخش نوید می دهد؟ من پارسال در فلوریدا یک سخنرانی داشتم که حاصل تلاش های خود و همکارانم را که با لیزر یک عصب موش آزمایشگاهی را جوش زده بودیم، ارائه کردم. همانطور که می دانید عصب یکی از بخش های حساس بدن است و به هرگونه جسم خارجی که در جوش بافت هایش استفاده شود، واکنش منفی نشان می دهد. در دانشگاه هاروارد بر روی کاربرد لیزر در سکته مغزی هم کار کرده اند که مطالعات آنها نشان می دهد که لیزر حتی در درمان عارضه های نخاعی، سکته مغزی و ترمیم عصب ها نیز نقش مثبتی دارد. بخش جالب دیگر ترکیب این موارد با هم است. سلول های بنیادین وقتی با توانمندی لیزر ترکیب شود، در بازسازی استخوان نیز نقش خواهد داشت. در پژوهشی که با کمک پژوهشکده رویان انجام دادیم نمونه هایی از بخش های سخت مثل استخوان خرگوش را ترمیم کردیم، موضوعی که می تواند بر روی انسان ها هم استفاده شود. -در مسیر مطالعات تان مشکل خاصی وجود ندارد؟ مثل تأمین هزینه های پژوهش؟ البته که مشکل داریم. یک نمونه را می گویم. تصور کنید ما یک سلول طبیعی سالم با 10 پارتیکل و یک سلول آسیب دیده با 200 پارتیکل در بدن بیمار داریم، وقتی اشعه های تنظیم شده لیزر را به آن بتابانیم می توانیم شرایطی را ایجاد کنیم که حرارت سلول های با 200 پارتیکل که آسیب دیده هستند، بالا برود و نابود شود. این پژوهش را به همراه چندتن از دوستان نهایی کردیم و مقالات مان نیز منتشر شد ولی چون حمایت مالی نمی شویم تا کنون نتوانسته ایم این طرح را توسعه بدهیم و به کاربردی کردن آن روی انسان برسیم. حتی ما در استفاده از این آزمایش ها بر روی موش های آزمایشگاهی هم به دلیل قیمت بالای موش و ابزار مشکل داریم. مثلاً بودجه پژوهشی ما کلاً 5 میلیون است، حال آنکه داروهای مورد نظر هر گرمش 5 میلیون تومان قیمت دارد است و قیمت هر موش آزمایشگاهی نیز 80 هزار تومان است. -جدا از مشکلات مالی چه مشکلاتی در این حوزه وجود دارد؟ متأسفانه هم اکنون نگاهی که به پزشکی لیزری در کشور وجود دارد بیش از آنکه نگران سلامت جامعه و توسعه آن باشد، در بخش تجارتی و سود آوری مالی منحصر شده است. مشخص است که وقتی جراحی بینی و رفع موهای زائد بدن در کشور ما این همه طرفدار دارد، افرادی که به دنبال وارد کردن دستگاه های لیزر پزشکی هستند، تلاش می کنند فعالیت آنها در این بخش ها محدود کنند. البته این از فرهنگ مردم ایران است که رفتار برخی از پزشکان و سایر افراد غیر متخصص فعال در این بخش را به این سمت سوق می دهد. دستگاه های لیزر وارداتی عمدتاً برای استفاده در بخش بیماری های پوستی مورد استفاده قرار می گیرد و علت آن هم این است که در کشورمان خواهان زیادی دارد. مشکل دیگر آن است که دستگاه های لیزری که به ایران می آید، دست دوم یا دست سوم هستند و به دلیل تحریم های موجود با واسطه از ترکیه، امارات و یا مالزی وارد می شوند. -نظر شما در مورد آسیب های احتمالی پزشکی لیزری چیست؟ عوارض در همه درمان های پزشکی وجود دارد و نمی توان در مورد این موضوع به صورت دقیق اظهار نظر کرد. به خصوص اینکه از عمر این علم زیاد نمی گذرد. ولی در پزشکی لیزری به دلیل کاهش خطای انسانی و بالا رفتن قدرت تشخیص، درصد خطا و آسیب به مراتب کم تر است. البته ممکن استن عدم استفاده از فرد متخصص مشکلاتی ایجاد کند. - در سال های اخیر توجه ویژه ای به پزشکی هسته ای شده است، اگر بخواهیم پزشکی لیزری و هسته ای را مقایسه کنیم، به چه نکته ای باید اشاره کرد؟ -پزشکی هسته عمدتاً تخریبی است و در علم پزشکی بیشتر در بخش سرطان استفاده می شود. حال آنکه پزشکی لیزری تقریباً در تمامی بخش های پزشکی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. -شما در صحبت هایتان گفتید، کشور روسیه در زمینه پزشکی لیزری پیشرفت های قابل توجهی داشته است، تعامل پزشکان این کشور با پزشکان ایرانی و انتقال توانمندی ها به چه شکل است؟ روس ها در دانش پزشکی لیزری بسیار قوی هستند و من در سفرهایی که داشته ام به چشم این مهم را دیده ام ولی آنها علاقه ای ندارند که به ما کمک کنند و حاضر نیستند دستاوردهای خود را با کشور دیگری از جمله ایران تقسیم کنند. -به نظر شما برای توسعه استفاده بهینه از این توانمندی در دانش پزشکی به گونه ای که مردم به عنوان مصرف کنندگان این خدمات به بهترین نحو از آن استفاده کنند، چه باید کرد؟ من عقیده دارم حتی پزشکان عمومی هم در کشور ما باید پس از سپری کردن دوره های آموزشی با دستگاه های لیزری در تشخیص و درمان بیماری بهره ببرند. اما وقتی من ایده را مطرح می کنم به من ایراد می گیرند که چرا می گویی پزشکان عمومی هم به لیزر مجهز شوند؟ دلیل این اعتراض این است که عده ای نمی خواهند این فن از انحصار خارج شود و به دنبال تبلیغ و کسب سود حداکثری خودشان هستند. مشکل دیگر این است که برخی پزشکان در برخی مواقع از لیزر بهره می برند که لزوماً نیاز به آن نیست و با عمل عادی فرق ندارد. در این شرایط صرفاً بحث تبلیغی و شاید افزایش هزینه مد نظر باشد. کسانی که در بخش پوست از لیزر استفاده می کنند هم آنچنان که باید و شایدعلاقه ندارند، سایر پزشکان و متخصصان وارد این حوزه شوند. که این مسائل باید حل شود. -باتشکر از شما، اگر در پایان نکته ای باقی مانده که احساس می کنید باید گفته شود، بفرمایید؟ تلاش همکا ران ما در این ۱۵ سال جایگاه رفیعی را در دنیا تعیین کرده است. اما اتفاق مهم این است که در فرودین ماه سال آینده نهمین کنگره جهانی لیزر در دندانپزشکی با حضور پزشکان کشورهای دیگر، انجمن لیزرتراپی آمریکای شمالی، انجمن لیزر در دندان پزشکی زُلا، و سه انجمن جهانی و بین المللی لیزر در دندانپزشکی و پزشکی معتبر جهان(WALT,NAALT,USERN)، دانشگاه وین و سفارت اتریش در ایران برای اولین بار در سطح منطقه،و... در ایران برگزار خواهد شد. ضمن اینکه هفت دانشگاه برتر کشور،۳۰ سخنران بین المللی از ۱۹ کشور، سازمان نظام پزشکی، ۱۱ انجمن دندانپزشکی و ... دراین کنگره به ما را همراهی میکنند./
دانشمندان موفق به ابداع شبکیه کاشتنی شدهاند که میتواند بینایی از دست رفته موشها را به آنها بازگرداند، و اکنون آماده آغاز آزمایش این فرایند درمانی روی انسانها هستند.به گزارش"انجمن حمایت ازبیماران چشمی آرپی،لبر و اشتارگات در ایران"براساس گزارش ساينس الرت، اين شبكيه كاشتني كه ميتواند نور را به سيگنالهاي الكتريكي براي تحريك نورونهاي شبكيهاي تبديل كند،ميتواند اميد را به زندگي ميليونها نفري كه در اثر تخريب شبكيه قدرت بينايي خود را از دست دادهاند، بازگرداند. در اين نوع بيماريها سلولهاي گيرنده نور آغاز به تخريب كرده و به نابینایي منجر ميشوند.شبكيه در پشت چشم قرار دارد، و از ميليونها گيرنده نوري تشكيل شدهاست. اما جهشي كوچك در يكي از 240 ژن شناخته شده ميتواند به آغاز تخريب شبكيه و مرگ اين گيرندههاي نوري منجر شود حتي اگر نورونهاي شبكيهاي اطراف آنها سالم باشند.
اكنون محققان ايتاليايي موسسه فناوري ايتاليا رويكردي جديد براي استفاده از اين نورونهاي سالم ارائه دادهاند، ايجاد شبكيهاي مصنوعي و قابل پيوند به چشم كه ميتواند جايگزيني كاربردي براي شبكيه آسيب ديده باشد.اين عضو مصنوعي از لايهاي باريك از پليمري رسانا ساخته شدهاست كه روي زيرلايهاي حريري قرار گرفته و از پليمرهاي نيمرسانا پوشانده شدهاست. پليمرهاي نيمه رسانا مانند مواد جاذب نور يا فوتوولتائيك عمل ميكنند و فوتونهاي نور را پس از ورود به عدسي چشم جذب ميكنند. زماني كه اين رويداد رخ ميدهد،برق نورونهاي شبكيهاي را تحريك كرده و خلاء ناشي از تخريب شبكيه طبيعي چشم را جبران ميكند. محققان براي آزمايش اين وسيله آن را به چشم موشهاي مبتلا به نوعي بيماري تخريب شبكيه پيوند زدند. پس از آنكه موشها دوران نقاهت جراحي را پشت سر گذاشتند، محققان ميزان حساسيت آنها را به نور مورد آزمايش قرار دادند و آن را با موشهاي سالم مقايسه كردند. نتايج بررسيها نشان داد در نور كم چشم موشهاي درمان شده به اندازه چشم موشهاي سالم واكنش نشان نميدهد اما در نور شديدتر، چشم موشهاي درمان شده به اندازه چشم موشهاي سالم نسبت به نور واكنش نشان ميداد. پس از گذشت 10 ماه نيز اين شبكيه مصنوعي كارايي خود را حفظ كرده بود. محققان با استفاده از پرتونگاري مقطعي پوزيتروني فعاليت مغزي موشهاي درمان شده را در حين اجراي تستهاي حساسيت نور تحت نظر گرفتند و شاهد افزايش فعاليت در بخشي از مغز بودند كه اطلاعات بصري را پردازش ميكند. اگرچه هيچ تضميني وجود ندارد كه همين نتايج اميدواركننده در انسانها نيز به دست بيايد، اما محققان اميدوارند بتوان از همين تكنيك براي احياي بينايي افراد نابينا كمك بگيرند./
تجربه پسر ده ساله کور رنگ بعد از استفاده از عینک های شرکت انکروما که برای درمان کور رنگی ساخته شده اند. این عینکها درک رنگ را با تفکیک نور به طیف مولفههای طیفی اصلی قبل از رسیدن به چشم تقویت میکند.
دانشمندان ادعا می کنند که چشم ماهی می تواند کلیدی برای درمان نابینایی در انسان ها باشد؛ آنها با مطالعه روی ماهی زبرا، روشی بالقوه برای بازسازی شبکیه چشم انسان کشف کردند.
به گزارشانجمن حمایت ازبیماران چشمی آرپی،لبر و اشتارگات در ایرانمحققان در مطالعه روی ماهی زبرا موفق به شناسایی محرکی شدند که می تواند (روند) انحطاط ماکولای وابسته به سن را معکوس کند.
انحطاط ماکولای وابسته به سن علت اصلی از دست دادن بینایی در سراسر جهان است و زمانی ایجاد می شود که شبکیه آسیب می بیند.
تحقیق جدید نشان می دهد که کاهش سطح یک ماده شیمیایی در مغز به رشد مجدد منطقه آسیب دیده چشم کمک می کند، روندی که حتی می تواند قبل از بروز آسیب رخ دهد و در نتیجه انسان ها را برای همیشه از استفاده از عینک بی نیاز کند.
محققان دانشگاه واندربیلت در تنسی آمریکا با مطالعه روی ماهی زبرا موفق به کشف سیگنالی شدند که آغازگر و محرکی برای روند ترمیم در این نوع ماهی است.
به واقع، کاهش یک انتقال دهنده عصبی به نام GABA موجب رشد مجدد شبکیه آسیب دیده چشم ماهی زبرا می شود که همانند شبکیه چشم انسان ها است و چه بسا روند یاد شده برای انسان ها هم کاربرد داشته باشد.
پروفسور 'جیمز پاتون' نویسنده این مطالعه گفت: از طریق آغشته کردن شبکیه چشم انسان با بازدارنده GABA می توان آن را برای روند خودترمیمی تحریک کرد.
تاکنون باور غالب این بود که فاکتورهای رشد عامل بازسازی شبکیه چشم ماهی است، اما نتایج این مطالعه جدید نشان می دهد که انتقال دهنده عصبی GABAاین رویه را آغاز می کند.
ماهی های زبرا به راحتی بینایی خود را از دست می دهند، اما به دلیل قابلیتی که دارند، چشمان این ماهی ها تنها در 28 روز بهبود می یابند./
به گزارشانجمن حمایت ازبیماران چشمی آرپی،لبر و اشتارگات در ایرانبه نقل از مدیکال نیوز تودی، به گفته محققان این پژوهش در نهایت میتواند به درمانهای جدید برای بینایی انسان منجر شود.پژوهش جدید توسط محققان در دانشگاه وندربیلت انجام شده و نتایج آن هم در مجله Cell Reports منتشر شده است.
چشم ماهیها در صورت هرگونه آسیبی، دارای توانایی ارزشمند برای بازسازی خود بوده که متاسفانه، چشم انسان دارای این مزیت نیست. در انسانها با بالا رفتن سن، قدرت بینایی کاهش یافته و انجام کارهایی مانند خواندن روزنامه و رانندگی برای فرد دشوار میشود. جدا از این فرآیند که پیر چشمی نام داشته و یک فرآیند طبیعی محسوب میشود، مشکلات دیگری وجود دارد که در نهایت به کاهش قدرت بینایی منجر میشوند. دژنراسیون ماکولا وابسته به سن بسیار رایج بوده و علت اصلی از دست دادن بینایی در میان افراد 50 سال به بالا است. در این بیماری "ماکولا" یا لکه زرد که یک نقطه در نزدیکی مرکز شبکیه است آسیب دیده و باعث تاری و یا انحراف دید میشود. ماکولا قسمت حساس به نور شبکیه و مسئول دید مستقیم و واضح است که برای کارهای دقیق مثل خواندن و رانندگی لازم است. رتینیت پیگمنتوزاRP گروه دیگری از اختلالات چشم است که بر چگونگی پاسخ شبکیه به نور تاثیر میگذارد. این شرایط ژنتیکی بوده و شامل از بین رفتن تدریجی بینایی میشود. تحقیقات جدید به بررسی توانایی احیا کنندگی چشم ماهی میپردازد. چشم ماهی این توانایی را دارد که پس از آسیب، بینایی خود را در عرض چند هفته بازگردانی کند. تحقیقات جدید این بینش را فراهم میکند که محققان یک روز بتوانند این توانایی را در چشم انسانها نیز بوجود آورند. اگر این امر محقق شود، میتوان به ترمیم آسیبهای ناشی از بیماریهایی مانند دژنراسیون ماکولا وابسته به سن و یا RP رتینیت پیگمنتوزا کمک کرد.محققان، این پژوهش را با این فرضیه آغاز کردند که یک انتقال دهنده عصبی میتواند مسئول بازسازی شبکیه در ماهیها باشد. ماهی و پستانداران دارای یک ساختار شبکیه بسیار مشابه هستند، به طوری که محققان این پژوهش با استنتاج نتایج حاصل آن، آنها را بر روی گورخرماهی امتحان کردند. مطالعه موشها نشان داد که یک انتقال دهنده عصبی به نام گابا GABA که کنترل فعالیت برخی از سلولهای بنیادی شبکیه را بر عهده دارد، مسئول توانایی خود ترمیمی است. انتقال دهندههای عصبی گابا به طور معمول به عنوان مهار کننده عمل کرده و توانایی یک سلول عصبی برای تحریک نورونهای موجود در اطراف آن را کاهش میدهد. انتقال دهندههای عصبی گابا در مغز بسیار شایع بوده و در 30 تا 40 درصد از تمام سیناپسها منتشر میشوند. شبکیه همچنین دارای یک نوع از سلولهای بنیادی به نام گلیا مولر است. در انسانها و سایر پستانداران، این سلولها از تمام لایههای شبکیه گذشته و "پشتیبانی معماری و بازسازی" architectural support ارائه میدهد. اما در ماهی، این سلولهای گلیال همچنین نقش بسیار مهمی در بازسازی بازی میکنند. در طول فرآیند احیا کنندگی، این سلولها تحت نوعی رگرسیون به نام فرآیند تمایز dedifferentiation، قرار گرفته به این معنی که آنها از یک حالت خاص به یک حالت کلی و سادهتر بازمیگردند. آنها سپس دوباره برای تعویض سلولهای عصبی که آسیب دیده بودند تغییر میکنند. در آزمایش گورخرماهی، محققان فرضیه خود را با تحریک متناوب و کاهش تولید GABA با کمک یک آنزیم تزریقی آزمایش کردند. آنها دریافتند که سطوح بالایی از GABA در شبکیه، سبب غیرفعال شدن گلیا مولر میشود. هنگامی که سطوح گابا در شبکیه کاهش مییابد، سلولهای گلیال به عنوان بخشی از فرآیند احیا، شروع به فرآیند تمایز dedifferentiate کرده و سپس تکثیر میشوند./
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با اشاره به درمان نابینایان با سلولهای بنیادی، از توانمندیهای نوین بزرگترین انستیتو بازساختی علوم پزشکی ایران خبر داد.به گزارش""انجمن حمایت ازبیماران چشمی آرپی،لبر و اشتارگات در ایران به نقل ازخبرنگارحوزه بهداشت و درمانگروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ بسیاری از بیماریها را میتوان با بافت معالجه کرد و در پنج نقطه کشور انستیتوهای بازساختی با همکاری دانشکده فناوری های نوین دانشگاه علوم پزشکی ایران ظهر امروز با حضور معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت در بیمارستان مطهری افتتاح شد.ملک زاده معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت در مراسم افتتاحیه انستیو پزشکی باز ساختی با تاکید بر اینکه به تازگی درمان نابینایان به واسطه سلول های بنیادی به واقعیت پیوسته است، گفت: ما بر روی این پروژه سرمایه گذاری کردیم و میتوانیم در آینده پاسخگوی نیازهای مردم در سطح کشور باشیم.وی افزود: یکی از مسائل مهمی که در آینده نیز با آن روبهرو هستیم این است که خیلی از بیماری ها را بتوانیم با سلول و بافت معالجه کنیم.معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت اضافه کرد: حتی استفاده از این روش درمان میتواند در آینده نه چندان دور جایگزین بخشی از پیوند اعضا شود.وی تصریح کرد: تقریبا در پنج نقطه از کشور بر روی انستیتوهای بازساختی سرمایه گذاری کردهایم که در هفته گذشته به تدریج به بهرهبرداری رسیدند.
ملک زاده در ادامه توضیحاتش گفت: افتتاح انستیتو پزشکی بازساختی در یک بیمارستان سوختگی مثل بیمارستان مطهری میتواند نقش مهمی را در ترمیم بافت های آسیب دیده بیماران سوخته ایفا کند.
وی بیان کرد: البته فعلا مهمترین هدف از افتتاح این انستیتو در ارتباط با درمان کامل نسوج و بافت های سوخته است و علاوه بر آن این طب می تواند در آینده نزدیک باعث پیشرفتهای قابل توجهی در زمینه طب بازساختی شود.
توسعه انستیتوهای پزشکی بازساختی نیازمند سرمایه کلان معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه داشتن تکنولوژی و تجهیزات در زمینه طب بازساختی نیازمند استانداردهای حداقلی است، ادامه داد: برای داشتن تجهیزات و آزمایشگاه های پیشرفتهای چون انستیتو پزشکی بازساختی کنونی و رعایت استانداردهای لازم، سرمایه گذاری زیاد و بودجه های قابل توجه و اختصاصی لازم است. در واقع ما و دولت باید بتوانیم حمایت های لازم را در حد توانمان در این زمینه برای کشورمان به عمل آوریم.وی بیان کرد: باید کاری کنیم که چنین موسسات و انستیتوهایی هم در دانشگاهها و هم در بخش خصوصی ایجاد شود تا بتوانیم به نیازهایی که در آینده در خصوص پزشکی بازساختی داریم، جوابگو باشیم و مساله غیر قابل انکار در این مورد پیشرفت این علم در عرصه های جهانی است به گونه ای که امسال برای نخستین بار متوجه درمان نابینایی به واسطه سلولهای بنیادی شده ایم.ملک زاده یادآور شد: قطعا پیشرفت های بیشتر در انتظار طب بازساختی است که باید در این زمینه چه از طریق سرمایه گذاری و چه حمایت های مالی و معنوی سایر دستگاه ها از قافله این شیوه نوین پزشکی عقب نمانیم و به همین دلیل توجه به این طب حمایت های همه جانبه تمام دستگاه های مرتبط را به طور جدی می طلبد./
به گزارش "انجمن حمایت ازبیماران چشمی آرپی،لبر و اشتارگات در ایران"گروه اخبار علمی ایرنا، به دلیل اهمیت این بیماری، شیوع بالا و احتمال نابینایی مبتلایان به آن، هشتم مارس مصادف با 18 اسفندماه از سوی سازمان بهداشت جهانی به عنوان روز جهانی آب سیاه (گلوکوم) نامگذاری شده است تا به این طریق توجه سیاستگذاران و برنامه ریزان کشورهای مختلف به اعمال روش های پیشگیرانه در این خصوص معطوف شود.
اختلال آب سیاه به دلیل اختلال در جریان خون اعصاب بینایی بوجود میآید و با مرور زمان پیشرفت میکند. این عارضه معمولا با افزایش فشار چشم مرتبط است. مطالعات نشان میدهد آب سیاه ریشه ژنتیکی دارد و ممکن است تا پایان عمر علامتی نداشته باشد. بر اثر افزایش فشار داخل چشم، اعصاب بینایی انتقال دهنده تصاویر به مغز آسیب میبینند و بینایی به مرور کاهش مییابد. این بیماری در صورت عدم درمان میتواند منجر به نابینایی شود. معمولا بیماری درمراحل اولیه بدون علامت و درد است، بنابراین به افرادی که در خانواده سابقه این بیماری را دارند و افراد میانسال و مسن توصیه میشود به طور دورهای و حداقل سالی یکبار توسط چشمپزشک چکاپ شوند. علاوه بر سابقه خانوادگی، دیابت نیز یکی از مهمترین فاکتورهای خطر این عارضه است.
*** چه عواملی باعث بروز گلوکوم میشوند آب سیاه زمانی اتفاق می افتد که فشار مایع داخل چشم افزایش یابد و این مایع آن طور که باید در چشم گردش ندارد. به طور طبیعی بین قرنیه و عدسی چشم مایعی به نام زلالیه وجود دارد که از مویرگها ترشح میشود و تامینکننده مواد غذایی و اکسیژن برای عدسی و قرنیه است و از طرفی مواد زاید را از طریق خون دفع میکند. زلالیه همراه با زجاجیه فشار درونی چشم را ثابت نگه میدارد و شکل کروی چشم را حفظ میکند. در صورتیکه در تصفیه زلالیه اختلالی بهوجود آید و مایع به همان سرعتی که ترشح میشود بازجذب نشود، فشار چشم افزایش مییابد و عارضه آبسیاه رخ میدهد. علاوه بر عوامل ارثی، عفونت شدید چشم، مواد شیمیایی، بیماریهای التهابی و انسداد عروق خونی داخل چشم نیز از عوامل غیر شایع آب سیاه هستند. بیماری آب سیاه معمولا هر دو چشم را تحت تاثیر قرار میدهد؛ اما ممکن است در یک چشم شدیدتر باشد.
** انواع گلوکوم - گلوکوم زاویه باز این حالت شایعترین نوع بیماریست. در این حالت مکانیسم بازجذب مایع زلالیه کاملا طبیعی است؛ ولی گردش مایع در چشم طبیعی نیست. - گلوکوم زاویه بسته شیوع این حالت در آسیا بیشتر از غرب است. در این حالت بازجذب مایع چشم به دلیل باریک بودن بیش از اندازه زاویه عنبیه و قرنیه به درستی صورت نمیگیرد. این حالت علاوه بر آب سیاه، می تواند منجر به دوربینی و آب مروارید شود.
**چه افرادی بیشتر در معرض آب سیاه قرار دارند -افراد بالای 40 سال -بیماران مبتلا به دیابت افرادی که در خانواده سابقه ابتلا به دیابت دارند -استفاده از برخی داروهای استروئیدی مانند پردنیزولون -ضربه ناگهانی به چشم -افرادی با دید ضعیف
*** مهمترین علایم گلوکوم چیست -کاهش یا از دست دادن بینایی -دیدن هاله در اطراف نور متمرکز مانند چراغ -قرمزی چشم -چشم درد -تهوع یا استفراغ
***آمار قابل تامل در مورد آب سیاه - بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، گلوکوم دومین علت اصلی نابینایی در جهان است. - بر اساس آمار، بیش از 60 میلیون نفر در سراسر جهان مشکوک به این عارضه هستند. -گلوکوم زاویه باز رایج ترین شکل این بیماریست. - بیش از سه میلیون نفر در آمریکا به این عارضه مبتلا هستند که نیمی از آنان از مشکل خود بی اطلاعند.
** مصرف سبزیجاتی که برگ پهن سبز رنگ دارند، احتمال ابتلا به آب سیاه را 30 درصد کاهش می دهد این مطالعه که به همت محققان دانشکده پزشکی هاروارد صورت گرفته نشان می دهد رژیم غذایی حاوی سبزیجات برگ پهن مانند کاهو و اسفناج، احتمال ابتلا به آب سیاه را 30 درصد کاهش می دهد. سبزیجات برگ پهن حاوی مقادیر بالای اکسید نیتریک هستند. اکسید نیتریک یک عامل مهم در تنظیم جریان خون چشم است. از طرفی، این سبزیجات حاوی دو آنتی اکسیدان قوی به نام های لوتئین و زیگزانتین هستند که احتمال ابتلا به بیماری های مزمن چشم از قبیل گلوکوم، آب مروارید و انحطاط ماکولا را کاهش می دهند. محققان توصیه می کنند در صورتی که در خانواده سابقه بیماری آب سیاه وجود دارد، سبزیجاتی مانند اسفناج، کاهو، کرفس، کلم پیچ، کلم بروکلی، نخود فرنگی و جوانه کلم بروکسل، بیشتر مصرف شود. این مطالعه نشان می دهد نقش سبزیجات در بهبود بینایی، موثر تر از هویج است.
***** پیشرفتهای اخیر در درمان گلوکوم ** اختراع یک لنز تماسی برای کنترل آب سیاه آب سیاه معمولا با معاینات رایج چشم پزشکی تشخیص داده می شود. معمولا این معاینات قادر به بررسی شرایط لحظهای چشم هستند؛ در صورتیکه در مورد بیماران مبتلا به آب سیاه، فشار چشم در شب افزایش می یابد که امکان بررسی آن وجود ندارد. محققان مرکز پزشکی دانشگاه کلمبیا در نیویورک برای حل این مشکل، موفق به ساخت یک لنز تماسی هوشمند شده اند که شامل چند حسگر است و فشار چشم را به طور 24 ساعته نظارت می کند. این لنز تماسی که Sensimed Triggerfish نام دارد، از سیلیکون ساخته شده و حسگرهای موجود در آن، هر گونه تغییر انحنا در سطح لنز را تشخیص می دهند. تغییر انحنای لنز یک شاخص مهم از فشار چشم است. زمانی که انحنای لنز تغییر می کند، سیگنال های الکتریکی به یک آنتن بی سیم ارسال می شوند و سپس از طریق یک ضبط به پزشک بلوتوث می شوند و با استفاده از آن می توان پیشرفت بیماری را پیش بینی کرد.
** تشخیص آب سیاه در مراحل اولیه امکانپذیر است محققان بیمارستان مونت سینای در نیویورک و دانشکده پزشکی دانشگاه راتگرز در نیوجرسی با استفاده از آنژیوگرافی به روش OCT موفق به تشخیص بیماری در مراحل اولیه شدند. آنژیوگرافی OCT یک سیستم تصویربرداری پیشرفته است که حرکت سلول های قرمز خون در رگ های خونی را تشخیص می هد. این روش جدید برخلاف روشهای سنتی نیازی به تزریق نشانگرهای رنگی ندارد. این مطالعه با بررسی 92 بیمار 50 سال به بالا نشان می دهد بیماران مبتلا به آب سیاه، جریان خون ضعیفی دارند. از طرفی این مطالعات نشان می دهد بسته به نوع بیماری، رگ های خونی این بیماران اختلال دارد. تصاویر تهیه شده با استفاده از آنژیوگرافی OCT، به یک نرم افزار تخصصی ارسال می شود تا اطلاعات مربوط به وضعیت چشم و عروق خونی تجزیه و تحلیل شود. همزمان با توسعه این روش جدید تصویربرداری، محققان دانشگاه استنفورد موفق به ساخت دارویی شده اند که در چشم قرار می گیرد و فعالیت و رشد اعصاب بینایی را تحریک می کند. محققان معتقدند ترکیب این دو روش، درمان آب سیاه را متحول خواهد کرد.
**روشهای ترکیبی پروتئینی و ژن درمانی در درمان نابینایی موثر است محققان با ترکیب چند پروتئین و داروهای سرکوب کننده ژن، یک داروی ترکیبی تولید کرده اند که به رشد مجدد سلول های عصبی بینایی کمک می کند و قادر به درمان آب سیاه، ترمیم سلول های بینایی آسیب دیده و انواع نابینایی است. برای آزمایش اولیه، محققان از این داروی مسدود کننده کانال اعصاب در موش ها استفاده کردند تا سیگنال های فرستاده شده از چشم به مغز تحریک شود. سپس مجموعه ای از ژن های موش که سبب برقراری ارتباط بین مغز و اعصاب بینایی میشد را حذف کردند. این فرآیند سبب تولید مجدد رشته های عصبی در موش های نابینا شد؛ به علاوه پوشش میلین اطراف سلول ها دست نخورده باقی مانده است. مهمترین علت نابینایی، آسیب اعصابی است که به شبکیه متصل می شوند. محققان بر این باورند که با استفاده از روش های درمانی ترکیبی پروتئینی با ژن درمانی می توان اختلالات بینایی و به ویژه گلوکوم را درمان کرد./ منابع: سازمان جهانی بهداشت نشریه تخصصی ساینس پایگاه خبری مدیکال ساینس پایگاه خبری گاردین پایگاه خبری ساینس دیلی
به گزارش"انجمن حمایت ازبیماران چشمی آرپی،لبر و اشتارگات در ایران"آب سیاه (گلوکوم) بیماری خاموش و خطرناک چشمی با احتمال نابینایی است که مهمترین علت ثابت شده در بروز آن علاوه بر افزایش سن، برخی داروهایی است که برای درمان سردردهای میگرنی مصرف می شوند.
آب سیاه در اثر افزایش شدید فشار زجاجیه (مایع درون چشم) بروز می کند و می تواند به بینایی فرد مبتلا، به صورت ماندگار آسیب برساند و حتی در صورت عدم درمان به موقع ممکن است منجر به نابینایی شود. این بیماری با علامت خاصی همراه نیست از این رو به آن بیماری خاموش چشم گفته می شود و معمولا افراد زمانی متوجه می شوند و به پزشک مراجعه می کنند که بیماری پیشرفت کرده است. یکی از دلایل تشخیص دیرهنگام این بیماری، وابستگی آن به سن است؛ افراد میانسال مشکلات بینایی خود را به خاطر بالارفتن سن، طبیعی می دانند و به همین دلیل به موقع به پزشک مراجعه نکرده و از بیماری خود مطلع نمی شوند. آمارها نشان می دهند تا سال 2014 میلادی بیش از 60 میلیون نفر به این بیماری مبتلا بودند و درحال حاضر 8.5 میلیون نفر در سطح جهان به علت بیماری گلوکوم نابینا هستند. آب سیاه، به عنوان نخستین علت شایع نابینایی غیرقابل برگشت و دومین علت نابینایی در دنیا شناخته شده است و آمارها نشان می دهد که در ایران نیز حدود 850 هزار نفر مبتلا به این بیماری هستند که 650 هزار نفر آنها از بیماری خود آگاهی ندارند. طبق آمار ارایه شده، در حال حاضر حدود 50 میلیون نابینا در سراسر جهان وجود دارد و پیش بینی می شود تا سال 2020 میلادی این تعداد به 90 میلیون نفر برسد. این آمار همچنین نشان می دهد که هشت دهم تا 1.2 درصد جمعیت کشورهای درحال توسعه از اختلالات بینایی رنج می برند این درحالی است که این نسبت در کشورهای پیشرفته نظیر آمریکا حدود نیم در صد است. 50 درصد نابینایان جهان در اثر بیماری آب مروارید (کاتاراکت) و 50 درصد بعدی در اثر بیماری آب سیاه (گلوکوم)، تراخم، انکوسرکا (کوری رودخانه) و مشکلات دوران کودکی نابینا شده اند. ** بررسی عوامل بروز گلوکوم عامل اصلی ابتلا به این بیماری ناشی از وراثت و عوامل ژنتیکی است اما به گفته پزشکان مصرف برخی داروهای میگرنی و مصرف طولانی مدت کورتون از طریق خوراکی، تزریقی، پوستی و استنشاقی و به خصوص قطره های چشمی که معمولا برای درمان آلرژی و حساسیت چشمی تجویز می شوند، می تواند در افراد مستعد سبب بروز بیماری آب سیاه شود. علاوه بر این گفته شده که بیماری های قلبی عروقی، دیابت، داروهای آرام بخش و آنتی هیستامین ها نیز در بروز این بیماری موثر هستند. * بیماری های قلبی دکتر نوید نیلفروشان متخصص چشم و فوق تخصص شبکیه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا در این خصوص توضیح داد: افرادی که جراحی های قلب باز کرده اند، ممکن است تغییراتی در بافت چشم و عصب های آنها ایجاد شود که با علائم بیماری گلوکوم شباهت داشته باشد اما به طور کلی بیماری های قلبی چندان تاثیری در ابتلا به گلوکوم ندارند. وی افزود: فشار خون بالا یا فشار خون پائین نیز تاثیری در ابتلا به بیماری گلوکوم ندارد اما ممکن است تغییراتی در عصب بینایی مبتلایان به گلوکوم ایجاد کند که سبب تشدید علائم بیماری گلوکوم در آنها شود. * دیابت نیلفروشان در مورد تاثیر دیابت در بروز گلوکوم نیز اظهار کرد: بیماران دیابتی که از قرص یا انسولین استفاده می کنند، با احتمال بیشتری در ابتلا به گلوکوم مواجه اند یا اگر بیماری گلوکوم داشته باشند، دیابت می تواند سبب افزایش شدت بیماری و سرعت پیشرفت آن شود. نیلفروشان اظهار کرد: گاهی ممکن است دیابت بیماری هایی در شبکیه ایجاد کند که منجر به خونریزی یا جداشدگی شبکیه شود؛ به طور ثانویه افرادی که به دلیل دیابت با این عوارض روبه رو می شوند، ممکن است دچار آب سیاه یا گلوکوم نیز بشوند. وی تاکید کرد: ارتباط نسبی بین افرادی که دیابت و گلوکوم دارند، وجود دارد اما دیابت به تنهایی عامل بروز گلوکوم نیست؛ با این حال مبتلایان به دیابت باید از نظر فشار داخل چشمی نیز به صورت دوره ای بررسی شوند. * داروهای آرام بخش و آنتی هیستامین ها فوق تخصص شبکیه در مورد مصرف داروهای آرام بخش و آنتی هیستامین ها و تاثیر آنها در بروز گلوکوم نیز توضیح داد: افرادی که داروهای آرام بخش یا آنتی هیستامین مصرف می کنند، در برخی موارد خاص ممکن است دچار بیماری گلوکوم شوند اما درصد آنها بسیار کم است؛ بنابراین به بیماران مبتلا به گلوکوم توصیه می شود که از این داروها استفاده نکنند. نیلفروشان افزود: به طور کلی این موارد، عامل ایجادکننده بیماری گلوکوم نیستند اما می توانند عامل تشدیدکننده این بیماری باشند. * داروهای میگرنی فوق تخصص شبکیه با تایید بر اینکه برخی داروهایی که برای درمان میگرن مصرف می شوند، سبب بروز گلوکوم می شوند، گفت: دو نوع داروی خاص میگرن که به صورت نادر هم استفاده می شوند، سبب بروز گلوکوم در مصرف کنندگان این داروها می شوند. نیلفروشان افزود: البته نمی توان گفت که همه داروهای میگرن این خاصیت دارند و در مورد آن دو دارو نیز باید احتمال خطر بروز بیماری گلوکوم به عنوان عوارض مصرف این داروها به مبتلایان به میگرن که از این داروها استفاده می کنند، گفته شود. * عوامل محیطی وی در مورد اینکه آیا عوامل محیطی مانند نور آفتاب یا استرس های روزانه در بروز بیماری آب سیاه تاثیرگذار هستند، گفت: این عوامل چندان دخالتی در این زمینه ندارند و مطالبی که در مورد آنها تاکنون ارائه شده است، ضد و نقیض هستند. نیلفروشان اظهار کرد: مطالعات ثابت شده ای در این زمینه وجود ندارد اما به افرادی که مبتلا به بیماری گلوکوم هستند از نظر تغذیه ای توصیه می شود که از موادغذایی دارای آنتی اکسیدان مانند میوه ها و سبزی ها بیشتر استفاده کنند. وی افزود: این بیماران اگر تحرک بدنی نداشته باشند، ممکن است دچار تشدید بیماری شوند؛ بنابراین به آنها توصیه می شود که ورزش های روزانه نه فعالیت های بدنی سنگین بلکه ورزش هایی مانند دوچرخه سواری، شنا کردن و ورزش های ایروبیک داشته باشند. ** نشانه های هشداردهنده بیماری گلوکوم نیلفروشان گفت: مهمترین علامت این بیماری 'بی علامتی' است و بعد از آن 'اختلالات میدان دید' است. وی افزود: مبتلایان به این بیماری اطراف خود را تار می بینند که در مراحل اولیه ممکن است مشخص نباشد اما با معاینه و تست های مخصوص، شروع این بیماری تشخیص داده می شود. نیلفروشان اظهار کرد: به عنوان مثال افرادی که داروهای میگرنی مصرف می کنند اگر در مواقعی که این داروها را مصرف نمی کنند، دید خوبی دارند اما با مصرف کردن این داروها دچار کاهش بینایی می شوند، ممکن است در آستانه ابتلا به گلوکوم باشند و باید مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنند. وی ادامه داد: قرمزی چشم، درد چشم یا حساسیت به نور نیز از علائم بروز گلوکوم است و در موارد خیلی شدید علاوه بر این علائم، ممکن است بیمار با تهوع و سردرد نیز مواجه شود که البته کمتر از 10 درصد موارد دارای این علائم هستند ولی در 90 درصد افراد هیچ علامتی ندارد. نیلفروشان با بیان اینکه در معاینات دوره ای افرادی که سابقه فامیلی دارند، باید علائم این بیماری با دقت بیشتری بررسی شود، افزود: علائم این بیماری در مراحل پیشرفته خود را نشان می دهد بنابراین توصیه می شود که افرادی که با احتمال بالاتری از این بیماری مواجه اند، معاینات دوره ای داشته باشند. ** افزایش جمعیت سالمندان و گلوکوم فوق تخصص شبکیه در مورد اینکه با توجه به رشد جمعیت سالمندان در ایران و اینکه گلوکوم بیماری وابسته به سن است، ممکن است در آینده نزدیک شمار مبتلایان به این بیماری در کشور افزایش یابد، گفت: افزایش جمعیت سالمندان در ایران مساله ای است که بسیاری از کشورها با آن مواجه هستند و همین امر می تواند در آینده سبب افزایش شیوع این بیماری در سراسر دنیا شود. نیلفروشان با یادآوری اینکه گلوکوم علامت خاصی ندارد و بیشتر در سنین بالای 40 سال رخ می دهد، برای پیشگیری از رشد شمار مبتلایان به این بیمار در کشور توصیه کرد: افرادی که هیچ نوع سابقه فامیلی در خانواده خود در مورد این بیماری نداشته اند، اما شماره چشم نزدیک بینی یا دوربینی بالایی دارند، حتی زودتر از 40 سالگی مثلا در سن 30 سالگی از نظر ابتلا به گلوکوم تحت معاینه قرار گیرند. وی افزود: افرادی که هیچ سابقه خانوادگی یا ریسک فاکتوری در این خصوص ندارند، بهتر است بعد از 40 سال تا حدود 50 سالگی هر دو تا سه سال یک بار و از سن 50 سال به بالا هر یک تا دو سال یک بار تحت معاینات چشمی قرار گیرند. ** شیوع گلوکوم فوق تخصص شبکیه در خصوص شیوع این بیماری نیز اظهار کرد: طبق آمار جهانی 2 درصد افراد بالای 40 سال به این بیماری مبتلا هستند و در کشور ما نیز در همین حد است؛ به طور کلی هرچه سن افراد بالاتر می رود احتمال ابتلای آنها به این بیماری نیز بیشتر می شود. ** گلوکوم، بیماری بدون درمان نیلفروشان با تاکید بر اینکه گلوکوم درمان نمی شود و فقط می توان با روش هایی پیشرفت آن را کنترل کرد، گفت: در زمینه درمان این بیماری دارودرمانی و جراحی جایگاهی ندارد و حتی به عنوان درمان کمکی نیز این روش ها کاربردی در این زمینه ندارند. وی در مورد سلول درمانی یا پیوندهایی مانند پیوند عصب نیز توضیح داد: پیوند عصب نیز در درمان این بیماری جایی ندارند و در زمینه سلول درمانی هم تاکنون اقدامی در سطح دنیا انجام نشده است. نیلفروشان ادامه داد: روش هایی مانند درمان دارویی یا جراحی نیز که در مورد این بیماری استفاده می شود، برای کنترل بیماری است چراکه اختلالی که ایجادشده را نمی توان با این روش ها جبران کرد و بیماری که به دلیل بیماری گلوکوم دچار اختلال دید شده است، تا آخر عمر این اختلال را به همراه خواهد داشت و قابل برگشت و بهبودی نیست. بر اساس اهمیت این بیماری، شیوع بالا و احتمال نابینایی مبتلایان به آن، هشتم مارس مصادف با 18 اسفندماه از سوی سازمان بهداشت جهانی به عنوان روز جهانی آب سیاه (گلوکوم) نامگذاری شده است تا به این طریق توجه سیاستگذاران و برنامه ریزان کشورهای مختلف به اعمال روش های پیشگیرانه در این خصوص معطوف شود./
ایرنا
ارسال کننده: صدف - 1395 / 12 / 17، 01:30 عصر - انجمن: اخبار پزشکی
- بدون پاسخ
محققان انواعی از ژنها را شناسایی کردند که امکان مقابله با سرطان کیسه صفرا را فراهم میکند. به گزارش "انجمن حمایت ازبیماران چشمی آرپی،لبر و اشتارگات در ایران " ایرنا از پایگاه خبری مدیکال ساینس، محققان آمریکایی و هندی با کمک 1709 داوطلب سالم توانستند حدود 700 هزار بخش مختلف از ژنوم را بررسی کنند و انواعی از ژن را بیابند که امکان جلوگیری از ایجاد سرطان کیسه صفرا را فراهم میکند.
در جریان این تحقیقات از 1042 بیمار مبتلا به سرطان کیسه صفرا که در بیمارستان مرکز Tata Memorial بین سالهای 2010 تا 2015 میلادی در حال درمان بودند، نمونه خون گرفته شد. برای مقایسه ساختار ژنتیکی افراد سالم و بیمار ابتدا تمام داوطلبان و بیماران بر اساس سن، جنسیت و منطقه جغرافیایی سکونت در هندوستان طبقهبندی شدند.
سپس تمام ژنوم هریک از داوطلبان و بیماران به طور کامل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در نتیجه این تحقیقات مشخص شد بین چندین نوع DNA نزدیک به دو ژن ABCB4 و ABCB1 ارتباط محکمی وجود دارد. این ژنها در فرآیند جابه جایی چربیها در کبد، کیسه صفرا و مجاری صفراوی دخالت دارند. به اعتقاد محققان با دستکاری این ژنها میتوان مانع بروز سرطان کیسه صفرا شد.
محققان در حال حاضر در حال بررسی دقیقتر این دو ژن هستند و امیدوارند بتوانند با درک بهتر عوامل خطرساز سرطان کیسه صفرا بتوانند راهکار جدیدی را برای جلوگیری از بروز سرطان کیسه صفرا بیابند.
با وجود این که سرطان کیسه صفرا در اغلب نقاط جهان بسیار نادر است، در بین برخی از اقوام مانند بومیان آمریکای شمالی و برخی از مناطق جغرافیایی مانند شرق و جنوب شرق آسیا شیوع بیشتری دارد. سالانه 178 هزار مورد از این بیماری در سراسر جهان شناسایی میشود که اغلب آنها در این مناطق جغرافیایی هستند. گزارش کامل این تحقیقات در نشریه The Lancet Oncology منتشر شده است.
آب سیاه (گلوکوم) بیماری خاموش و خطرناک چشمی با احتمال نابینایی است که مهمترین علت ثابت شده در بروز آن علاوه بر افزایش سن، برخی داروهایی است که برای درمان سردردهای میگرنی مصرف می شوند.به گزارش "انجمن حمایت ازبیماران چشمی آرپی،لبر و اشتارگات در ایران " به نقل از ایرنا، آب سیاه در اثر افزایش شدید فشار زجاجیه (مایع درون چشم) بروز می کند و می تواند به بینایی فرد مبتلا، به صورت ماندگار آسیب برساند و حتی در صورت عدم درمان به موقع ممکن است منجر به نابینایی شود.
این بیماری با علامت خاصی همراه نیست از این رو به آن بیماری خاموش چشم گفته می شود و معمولا افراد زمانی متوجه می شوند و به پزشک مراجعه می کنند که بیماری پیشرفت کرده است.
یکی از دلایل تشخیص دیرهنگام این بیماری، وابستگی آن به سن است؛ افراد میانسال مشکلات بینایی خود را به خاطر بالارفتن سن، طبیعی می دانند و به همین دلیل به موقع به پزشک مراجعه نکرده و از بیماری خود مطلع نمی شوند.
آمارها نشان می دهند تا سال 2014 میلادی بیش از 60 میلیون نفر به این بیماری مبتلا بودند و درحال حاضر 8.5 میلیون نفر در سطح جهان به علت بیماری گلوکوم نابینا هستند.
آب سیاه، به عنوان نخستین علت شایع نابینایی غیرقابل برگشت و دومین علت نابینایی در دنیا شناخته شده است و آمارها نشان می دهد که در ایران نیز حدود 850 هزار نفر مبتلا به این بیماری هستند که 650 هزار نفر آنها از بیماری خود آگاهی ندارند.
طبق آمار ارایه شده، در حال حاضر حدود 50 میلیون نابینا در سراسر جهان وجود دارد و پیش بینی می شود تا سال 2020 میلادی این تعداد به 90 میلیون نفر برسد.
این آمار همچنین نشان می دهد که هشت دهم تا 1.2 درصد جمعیت کشورهای درحال توسعه از اختلالات بینایی رنج می برند این درحالی است که این نسبت در کشورهای پیشرفته نظیر آمریکا حدود نیم در صد است.
50 درصد نابینایان جهان در اثر بیماری آب مروارید (کاتاراکت) و 50 درصد بعدی در اثر بیماری آب سیاه (گلوکوم)، تراخم، انکوسرکا (کوری رودخانه) و مشکلات دوران کودکی نابینا شده اند.
** بررسی عوامل بروز گلوکوم
عامل اصلی ابتلا به این بیماری ناشی از وراثت و عوامل ژنتیکی است اما به گفته پزشکان مصرف برخی داروهای میگرنی و مصرف طولانی مدت کورتون از طریق خوراکی، تزریقی، پوستی و استنشاقی و به خصوص قطره های چشمی که معمولا برای درمان آلرژی و حساسیت چشمی تجویز می شوند، می تواند در افراد مستعد سبب بروز بیماری آب سیاه شود.
علاوه بر این گفته شده که بیماری های قلبی عروقی، دیابت، داروهای آرام بخش و آنتی هیستامین ها نیز در بروز این بیماری موثر هستند.
* بیماری های قلبی
دکتر نوید نیلفروشان متخصص چشم و فوق تخصص شبکیه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا در این خصوص توضیح داد: افرادی که جراحی های قلب باز کرده اند، ممکن است تغییراتی در بافت چشم و عصب های آنها ایجاد شود که با علائم بیماری گلوکوم شباهت داشته باشد اما به طور کلی بیماری های قلبی چندان تاثیری در ابتلا به گلوکوم ندارند.
وی افزود: فشار خون بالا یا فشار خون پائین نیز تاثیری در ابتلا به بیماری گلوکوم ندارد اما ممکن است تغییراتی در عصب بینایی مبتلایان به گلوکوم ایجاد کند که سبب تشدید علائم بیماری گلوکوم در آنها شود.
* دیابت
نیلفروشان در مورد تاثیر دیابت در بروز گلوکوم نیز اظهار کرد: بیماران دیابتی که از قرص یا انسولین استفاده می کنند، با احتمال بیشتری در ابتلا به گلوکوم مواجه اند یا اگر بیماری گلوکوم داشته باشند، دیابت می تواند سبب افزایش شدت بیماری و سرعت پیشرفت آن شود.
نیلفروشان اظهار کرد: گاهی ممکن است دیابت بیماری هایی در شبکیه ایجاد کند که منجر به خونریزی یا جداشدگی شبکیه شود؛ به طور ثانویه افرادی که به دلیل دیابت با این عوارض روبه رو می شوند، ممکن است دچار آب سیاه یا گلوکوم نیز بشوند.
وی تاکید کرد: ارتباط نسبی بین افرادی که دیابت و گلوکوم دارند، وجود دارد اما دیابت به تنهایی عامل بروز گلوکوم نیست؛ با این حال مبتلایان به دیابت باید از نظر فشار داخل چشمی نیز به صورت دوره ای بررسی شوند.
* داروهای آرام بخش و آنتی هیستامین ها
فوق تخصص شبکیه در مورد مصرف داروهای آرام بخش و آنتی هیستامین ها و تاثیر آنها در بروز گلوکوم نیز توضیح داد: افرادی که داروهای آرام بخش یا آنتی هیستامین مصرف می کنند، در برخی موارد خاص ممکن است دچار بیماری گلوکوم شوند اما درصد آنها بسیار کم است؛ بنابراین به بیماران مبتلا به گلوکوم توصیه می شود که از این داروها استفاده نکنند.
نیلفروشان افزود: به طور کلی این موارد، عامل ایجادکننده بیماری گلوکوم نیستند اما می توانند عامل تشدیدکننده این بیماری باشند.
* داروهای میگرنی
فوق تخصص شبکیه با تایید بر اینکه برخی داروهایی که برای درمان میگرن مصرف می شوند، سبب بروز گلوکوم می شوند، گفت: دو نوع داروی خاص میگرن که به صورت نادر هم استفاده می شوند، سبب بروز گلوکوم در مصرف کنندگان این داروها می شوند.
نیلفروشان افزود: البته نمی توان گفت که همه داروهای میگرن این خاصیت دارند و در مورد آن دو دارو نیز باید احتمال خطر بروز بیماری گلوکوم به عنوان عوارض مصرف این داروها به مبتلایان به میگرن که از این داروها استفاده می کنند، گفته شود.
* عوامل محیطی
وی در مورد اینکه آیا عوامل محیطی مانند نور آفتاب یا استرس های روزانه در بروز بیماری آب سیاه تاثیرگذار هستند، گفت: این عوامل چندان دخالتی در این زمینه ندارند و مطالبی که در مورد آنها تاکنون ارائه شده است، ضد و نقیض هستند.
نیلفروشان اظهار کرد: مطالعات ثابت شده ای در این زمینه وجود ندارد اما به افرادی که مبتلا به بیماری گلوکوم هستند از نظر تغذیه ای توصیه می شود که از موادغذایی دارای آنتی اکسیدان مانند میوه ها و سبزی ها بیشتر استفاده کنند.
وی افزود: این بیماران اگر تحرک بدنی نداشته باشند، ممکن است دچار تشدید بیماری شوند؛ بنابراین به آنها توصیه می شود که ورزش های روزانه نه فعالیت های بدنی سنگین بلکه ورزش هایی مانند دوچرخه سواری، شنا کردن و ورزش های ایروبیک داشته باشند.
** نشانه های هشداردهنده بیماری گلوکوم
نیلفروشان گفت: مهمترین علامت این بیماری 'بی علامتی' است و بعد از آن 'اختلالات میدان دید' است.
وی افزود: مبتلایان به این بیماری اطراف خود را تار می بینند که در مراحل اولیه ممکن است مشخص نباشد اما با معاینه و تست های مخصوص، شروع این بیماری تشخیص داده می شود.
نیلفروشان اظهار کرد: به عنوان مثال افرادی که داروهای میگرنی مصرف می کنند اگر در مواقعی که این داروها را مصرف نمی کنند، دید خوبی دارند اما با مصرف کردن این داروها دچار کاهش بینایی می شوند، ممکن است در آستانه ابتلا به گلوکوم باشند و باید مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنند.
وی ادامه داد: قرمزی چشم، درد چشم یا حساسیت به نور نیز از علائم بروز گلوکوم است و در موارد خیلی شدید علاوه بر این علائم، ممکن است بیمار با تهوع و سردرد نیز مواجه شود
که البته کمتر از 10 درصد موارد دارای این علائم هستند ولی در 90 درصد افراد هیچ علامتی ندارد.
نیلفروشان با بیان اینکه در معاینات دوره ای افرادی که سابقه فامیلی دارند، باید علائم این بیماری با دقت بیشتری بررسی شود، افزود: علائم این بیماری در مراحل پیشرفته خود را نشان می دهد بنابراین توصیه می شود که افرادی که با احتمال بالاتری از این بیماری مواجه اند، معاینات دوره ای داشته باشند.
** افزایش جمعیت سالمندان و گلوکوم
فوق تخصص شبکیه در مورد اینکه با توجه به رشد جمعیت سالمندان در ایران و اینکه گلوکوم بیماری وابسته به سن است، ممکن است در آینده نزدیک شمار مبتلایان به این بیماری در کشور افزایش یابد، گفت: افزایش جمعیت سالمندان در ایران مساله ای است که بسیاری از کشورها با آن مواجه هستند و همین امر می تواند در آینده سبب افزایش شیوع این بیماری در سراسر دنیا شود.
نیلفروشان با یادآوری اینکه گلوکوم علامت خاصی ندارد و بیشتر در سنین بالای 40 سال رخ می دهد، برای پیشگیری از رشد شمار مبتلایان به این بیمار در کشور توصیه کرد: افرادی که هیچ نوع سابقه فامیلی در خانواده خود در مورد این بیماری نداشته اند، اما شماره چشم نزدیک بینی یا دوربینی بالایی دارند، حتی زودتر از 40 سالگی مثلا در سن 30 سالگی از نظر ابتلا به گلوکوم تحت معاینه قرار گیرند.
وی افزود: افرادی که هیچ سابقه خانوادگی یا ریسک فاکتوری در این خصوص ندارند، بهتر است بعد از 40 سال تا حدود 50 سالگی هر دو تا سه سال یک بار و از سن 50 سال به بالا هر یک تا دو سال یک بار تحت معاینات چشمی قرار گیرند.
** شیوع گلوکوم
فوق تخصص شبکیه در خصوص شیوع این بیماری نیز اظهار کرد: طبق آمار جهانی 2 درصد افراد بالای 40 سال به این بیماری مبتلا هستند و در کشور ما نیز در همین حد است؛ به طور کلی هرچه سن افراد بالاتر می رود احتمال ابتلای آنها به این بیماری نیز بیشتر می شود.
** گلوکوم، بیماری بدون درمان
نیلفروشان با تاکید بر اینکه گلوکوم درمان نمی شود و فقط می توان با روش هایی پیشرفت آن را کنترل کرد، گفت: در زمینه درمان این بیماری دارودرمانی و جراحی جایگاهی ندارد و حتی به عنوان درمان کمکی نیز این روش ها کاربردی در این زمینه ندارند.
وی در مورد سلول درمانی یا پیوندهایی مانند پیوند عصب نیز توضیح داد: پیوند عصب نیز در درمان این بیماری جایی ندارند و در زمینه سلول درمانی هم تاکنون اقدامی در سطح دنیا انجام نشده است.
نیلفروشان ادامه داد: روش هایی مانند درمان دارویی یا جراحی نیز که در مورد این بیماری استفاده می شود، برای کنترل بیماری است چراکه اختلالی که ایجادشده را نمی توان با این روش ها جبران کرد و بیماری که به دلیل بیماری گلوکوم دچار اختلال دید شده است، تا آخر عمر این اختلال را به همراه خواهد داشت و قابل برگشت و بهبودی نیست.
بر اساس اهمیت این بیماری، شیوع بالا و احتمال نابینایی مبتلایان به آن، هشتم مارس مصادف با 18 اسفندماه از سوی سازمان بهداشت جهانی به عنوان روز جهانی آب سیاه (گلوکوم) نامگذاری شده است تا به این طریق توجه سیاستگذاران و برنامه ریزان کشورهای مختلف به اعمال روش های پیشگیرانه در این خصوص معطوف شود.